O nadciśnieniu tętniczym mówimy wówczas, gdy trzykrotny pomiar ciśnienia w warunkach ambulatoryjnych, przekracza wartość 140 mmHg ciśnienia skurczowego i/lub 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego.
Co należy ograniczyć w diecie osoby z nadciśnieniem tętniczym?
- Sól – Dobowe spożycie soli nie powinno przekroczyć 5-6 gramów dziennie, taka ilość soli mieści się w małej łyżeczce. Nadmierne spożycie chlorku sodowego utrudnia działanie lekom moczopędnym stosowanym w leczeniu nadciśnienia. Korzystne jest zrezygnowanie z kupowania tej przyprawy na rzecz innych produktów, którymi możemy doprawić do smaku nasze posiłki. Bazylia sprawdzi się przy daniach mięsnych, z uwagi na ostry i wyraźny smak. Mieszanka bazylii z rozmarynem dobrze zastępuje sól. Marynaty można doprawić tymiankiem, do dań rybnych świetnie pasuje kolendra. Natka pietruszki dodana do sosu czy sałatki sprawi, że nie poczujemy braku soli. Należy unikać w diecie produktów typu chipsy, krakersy, paluszki, potrawy typu fast food, gdyż zawierają nadmierne ilości chlorku sodowego.
- Cholesterol – zawarty w tłuszczach pochodzenia zwierzęcego musi ulec ograniczeniu w jadłospisie. Czerwone mięso, masło, ser żółty i topiony, pełnotłusty twaróg mają w sobie najwięcej cholesterolu.
- Alkohol w małych ilościach nie wywiera znaczącego wpływu na ciśnienie krwi, ale przy codziennym, regularnym piciu trunków występuje zależność między ilością wypitego alkoholu, a wzrostem ciśnienia krwi. Nawiązując do wytycznych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego mężczyźni mogą spożywać alkohol do 20-30 g dziennie, natomiast kobiety do 10-20 g, przeliczając na etanol. Alkohol wchodzi w niekorzystne interakcje z preparatami hipotensyjnymi, co może nasilić działanie obniżające ciśnienie tętnicze, zwłaszcza w pozycji stojącej tzw. hipotonia ortostatyczna. Nie wolno jednak nagle odstawić alkoholu przez osoby pijące go regularnie od dłuższego czasu, gdyż skutkuje to nadmiernym pobudzeniem psychoruchowym.
O jakie produkty należy wzbogacić dietę?
- Warzywa i owoce bogate w witaminę C – leki moczopędne stosowane przy nadciśnieniu tętniczym powodują zwiększone usuwanie z moczem tej witaminy.
- Ryby morskie – makrela, dorsz, łosoś zawierają kwasy tłuszczowe omega-3, które wywierają korzystny wpływ na układ krążenia.
- Produkty zbożowe z pełnego przemiału – błonnik w nich zawarty zmniejsza wchłanianie cholesterolu oraz przyspiesza przemianę materii. Znajdziemy go w otrębach, kaszach, ciemnym pieczywie, razowych i orkiszowych makaronach, ryżu brązowym i dzikim.
- Płyny – koniecznie należy wypijać minimum 2 litry płynów dziennie. Mogą to być niesolone i niesłodzone soki owocowo oraz warzywne, niegazowana woda mineralna, herbata zielona.
Należy też wspomnieć o działaniu potasu, jako antagonisty sodu. Pierwiastek ten jest tracony podczas terapii przeciwnadciśnieniowej, co ma niekorzystne działanie na organizm, gdyż potas reguluje pracę serca, działa hipotensyjnie, bilansuje gospodarkę wodną organizmu. Znajdziemy go w bananach, pomidorach, ziemniakach, nasionach roślin strączkowych, suszonych morelach, orzechach włoskich.
Ważna jest odpowiednia podaż wapnia i magnezu. Pierwiastki te mogą być tracone podczas przyjmowania niektórych leków obniżających ciśnienie, np. leków moczopędnych. Magnez odnajdziemy w nasionach słonecznika, siemieniu lnianym, zielonych liściastych warzywach, tłustych rybach morskich, nasionach roślin strączkowych, natomiast wapń występuje mleku oraz przetworach mlecznych.
