Dieta wątrobowa jest zalecana w przypadku schorzeń takich jak: zapalenie, marskość lub otłuszczenie wątroby. Ta dieta powinna być też stosowana w chorobach trzustki, pęcherzyka żółciowego oraz u osób, które po zjedzeniu ciężkostrawnego posiłku odczuwają problemy trawienne.
Zalecane techniki kulinarne dla osób z chorobami wątroby to gotowanie w wodzie, gotowanie na parze, pieczenie w folii lub pergaminie, duszenie bez wstępnego obsmażania. Celem diety jest wyrównanie niedoborów składników pokarmowych i regeneracja komórek wątrobowych.
Szczegółowe zalecenia:
Białko dostarczana raz z pożywieniem stymuluje procesy regeneracyjne hepatocytów, pomaga uzupełnić białka tkankowe, chroni wątrobę przed odkładaniem się w niej tłuszczu. Podaż tego składnika pokarmowego winna wynosić od 1,0 do 1,2 g/kg masy ciała na dobę, w przypadku niedożywienia 1,5 g/kg masy ciała na dobę. Istotne jest, aby więcej niż połowa spożywanego białka pochodziła z produktów pochodzenia zwierzęcego np. chude mięso (kurczak, królik), chudy twaróg, jogurt naturalny, kefir, ryby chude o zawartości tłuszczu do 2% (dorsz, morszczuk, mintaj, sandacz). Czerwone mięso należy w miarę możliwości wyeliminować z jadłospisu (wieprzowina, wołowina).
Podaż tłuszczu to 1 g/kg masy ciała na dobę. Polecane są łatwostrawne tłuszcze zwierzęce np. masło i tłuszcze roślinne np. olej rzepakowy, słonecznikowy, lniany. Oleje można dodawać do sałatek. Nie wskazane są natomiast tłuszcze takie jak: smalec, boczek. Trzeba pamiętać o tzw. tłuszczu ukrytym znajdującym się w produktach białkowych (mięsie, rybach, jajach, mleku) i odpowiednio zmniejszać ilość tzw. tłuszczu dodanego do jadłospisu. Pacjenci z zaburzeniami wydzielania żółci powinni znacząco obniżyć ilość tłuszczu w diecie. Symptomem takich zaburzeń są wzdęcia, puste odbijania, ból w nadbrzuszu po zjedzeniu bogatego w tłuszcz produktu.
Węglowodany w diecie wątrobowej powinny pochodzić z makaronów, ryżu, ziemniaków, pieczywa pszennego. Nadmiar spożycia cukrów prostych (cukier, słodycze, słodzone soki owocowe) jest niewskazany ze względu na zwiększenie stężenia trójglicerydów w organizmie i w konsekwencji stłuszczenie wątroby. Seniorzy, u których występują wzdęcia i biegunki muszą ograniczyć podaż błonnika znajdującego się w surowych warzywach i owocach zjadanych ze skórką, grubych kaszach, pieczywie pełnoziarnistym. Należy też zmniejszyć spożycie wzdymających warzyw kapustnych, nasion roślin strączkowych, gruszek, śliwek, czereśni. W chorobach wątroby dobrze tolerowana jest fruktoza, bo jej spożycie nie prowadzi do zbyt szybkiego wzrostu stężenia glukozy we krwi. Źródłem fruktozy jest miód i owoce. Nadmierna ilość tego cukru w jadłospisie może doprowadzić do wzrostu produkcji trójglicerydów w wątrobie, dlatego dzienne spożycie miodu nie może przekroczyć 30 g.
Przewlekłe choroby wątroby powodują utratę zdolności narządu do magazynowania i wchłaniania witamin. Należy zwiększyć spożycie produktów zawierających witaminę A, K, C, witaminy z grupy B. Witaminę A odnajdziemy w produktach zwierzęcych np. oleju rybim, żółtku jaj oraz w produktach roślinnych np. w zielonych i żółtych warzywach. Duże ilości witaminy C kryją się w cytrusach, truskawkach, malinach, pomidorach, zielonej pietruszce. Warzywa należy podawać w postaci gotowanej i rozdrobnionej lub jako drobno starte surówki. Owoce serwujemy bez pestek i bez skórek oraz jako soki i przeciery. Witamina K występuje w wątróbce oraz w zielonych warzywach liściastych. Witamin z grupy B możemy szukać w produktach zbożowych, rybach, jajach.
