Nie tylko w Polsce osoby starsze mają mniejsze szanse na pracę i godziwe warunki życia, również w innych krajach świata ma miejsce dyskryminacja wiekowa seniorów.
- Jakie są prawa osób starszych?
Okazuje się, że kiedyś zostały ustanowione szczególne prawa odnoszące się do osób starszych.
Chociaż seniorzy korzystają z tych samych, uniwersalnych praw co inni ludzie, jednak niektóre z nich są szczególnie istotne z punktu doświadczania starzenia się:
- prawo do wolności od dyskryminacji,
- prawo do wolności od przemocy,
- prawo do ubezpieczenia społecznego,
- prawo do zdrowia,
- prawo do pracy,
- prawo do własności i dziedziczenia.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona przez ONZ stwierdza, że „wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw”.
Równość ta nie zmienia się wraz z wiekiem.
Starsi mężczyźni i kobiety mają takie same prawa, jak osoby od nich młodsze.
Prawa osób starszych są osadzone w międzynarodowych konwencjach praw człowieka w dziedzinie praw gospodarczych, społecznych, obywatelskich i politycznych.
Nasze prawa nie zmieniają się wraz z wiekiem, więc niedopuszczalna jest dyskryminacja wiekowa seniorów.
Starsze kobiety i mężczyźni są uważani za z natury mniej wartościowych dla społeczeństwa.
Jednocześnie, wraz z wiekiem, w obliczu barier, seniorzy stają się bardziej zależni od innych i tracą część lub całość swojej niezależności.
Zagraża to ich godności i może stwarzać sytuacje, gdy podatni są na nadużycia i zaniedbania, naruszenia ich praw.
Dyskryminacja ze względu na wiek jest tolerowana na całym świecie.
Starsze kobiety i mężczyźni doświadczają naruszania ich praw w rodzinie, społeczności i na różnych poziomach instytucjonalnych.
Starsi ludzie stają w obliczu konkretnych zagrożeń dla ich praw w związku z dyskryminacją ze względu na wiek.
Jest to widoczne w dostępie do opieki zdrowotnej, zatrudnienia, w kwestiach własności i dziedziczenia, w zakresie dostępu do informacji i edukacji oraz działań humanitarnych.
Starsze osoby napotykają również na szczególne formy przemocy i nadużyć.
Grozi im szczególne zagrożenie dla ich praw do opieki.
Starzenie się ludności stwarza nowe wyzwania, takie jak ochrona praw osób z demencją, starszych więźniów czy sprawiedliwego rozdziału zasobów w opiece zdrowotnej.
Prawo starszych osób do dostępu do wymiaru sprawiedliwości, równości wobec prawa oraz prawo do mieszkania i prywatności wymagają większej kontroli.
Dyskryminacja wiekowa ma miejsce wtedy, gdy ktoś jest traktowany inaczej, z nieuzasadnionego powodu, po prostu ze względu na wiek.
Jest to naruszenie praw osób starszych.
Dyskryminacja wiekowa może być bezpośrednia.
Ma to miejsce, gdy na przykład poprzez ustanowione górne limity wiekowe na kredyt lub mikro-finansowanie.
Limity te zakazują osobom starszym dostępu do pomocy finansowej.
Pośrednie są to takie, gdy na przykład nie są zbierane dane na temat zakażeń wirusami u kobiet i mężczyzn powyżej 49 roku życia.
Nie uwzględnianie wyników badań osób starszych w programach profilaktycznych dyskryminuje ich a nawet wyklucza szanse tej grupy wiekowej na leczenie.
Stereotypy i uprzedzenia wobec osób starszych mogą również prowadzić do dyskryminacji ze względu na wiek.
Starsze kobiety są szczególnie narażone na takie traktowanie, ponieważ dodatkowo są dyskryminowane ze względu na płeć.
Dyskryminacja ze względu na płeć wobec dziewcząt, młodych kobiet a potem seniorek trwa z pokolenia na pokolenie.
Ustanowiony w 2011 roku Globalny Sojusz na rzecz Praw Osób Starszych powstał z potrzeby wzmocnienia praw i głosu osób starszych na całym świecie.
Sojusz ten jest wynikiem wspólnych wysiłków dziewięciu organizacji medycznych i społecznych z całego świata.
Globalny Sojusz stara się docierać do osób starszych we wszystkich regionach świata.
Najważniejsze jest, by głosy seniorów były słyszane przez państwa członkowskie ONZ na szczeblu krajowym, regionalnym, poprzez instytucje ONZ, Komisje ONZ i Zgromadzenie Ogólne ONZ.
Sojusz na rzecz Praw Osób Starszych wspiera tworzenie międzynarodowych i regionalnych inicjatyw w zakresie praw człowieka, głównie wzmocnienia praw osób starszych.
