Grzybica dermatofitowa paznokci występuje u ludzi w podeszłym wieku z uwagi na spowolniony wzrost płytki paznokciowej i problemy z prawidłowym krążeniem krwi w naczyniach krwionośnych kończyn dolnych. Dermatofity mogą przedostać się do osłabionych płytek paznokciowych w przebiegu chorób uszkadzających paznokcie np. łuszczycy, liszaja płaskiego. Paznokieć zmienia barwę na żółtą, żółto-brązową, zielono-brązową oraz ulega pogrubieniu, łamie się, wykrusza i pęka. Często dochodzi do odwarstwienia się płytki od podłoża. Paznokieć ulega zniekształceniu i przyjmuje postać rurkowatą bądź szponowatą.
Zakażenie drożdżakami z rodzaju Candida prowadzi do wystąpienia stanu zapalnego wałów okołopaznokciowych, co wywołuje zaczerwienienie, ból. Dochodzi do sączenia się ropnej wydzieliny, a płytka paznokcia robi się gruba, matowa, pokryta bruzdami.
Pleśnica występuje głownie w obrębie paluchów u stóp wśród osób w podeszłym wieku, u których mamy do czynienia z zaburzeniami krążenia w kończynach dolnych. Paznokcie zaczynają żółknąć, następnie zmieniają kolor na brązowy. Grzyby pleśniowe zakażają tylko łożysko i nie wywołują stanu zapalnego skóry.
Czynniki predysponujące do rozwoju grzybicy:
– zaburzenia krążenia
– zaburzenia układu odpornościowego
– leczenie przeciwnowotworowe
– cukrzyca
– otyłość
– nadpotliwość stóp
– noszenie niewłaściwie dobranego, uciskającego palce obuwia
– chodzenie latem w zakrytych, nieprzewiewnych butach
Senior może ograniczyć ryzyko grzybicy paznokci poprzez:
– dokładne osuszanie stóp i przestrzeni między palcami po kąpieli
– unikanie chodzenia boso w miejscach publicznych, czyli basenach, sanatoriach
– używanie kremów z substancjami przeciwgrzybiczymi oraz talków zapobiegających potliwości stóp
– noszenie wyłącznie bawełnianych skarpet i ich codzienna zmiana
– rezygnację z używania kapci domowych noszonych przez inne osoby
– noszenie przewiewnych i odkrytych butów latem
– korzystanie z własnych ręczników, pilników, nożyczek, ewentualnie dezynfekowanie przyborów do paznokci pożyczonych od innej osoby
– ostrożne skracanie paznokci, zaniechanie wycinania i zaokrąglania brzegów
– unikanie długotrwałego mycia i moczenia stóp, zwłaszcza z użyciem mydła o zasadowym pH
Jak przebiega leczenie grzybicy?
Leczenie skojarzone łączące preparaty działające ogólnoustrojowo i miejscowo jest najskuteczniejsze, szczególnie w przypadku nawracającej grzybicy dermatofitowej paznokci stóp i zakażeń mieszanych, gdzie oprócz dermatofitów mamy do czynienia z drożdżakami i grzybami pleśniowymi. Preparaty do użytku miejscowego stosuje się w formie lakieru do paznokci dwa razy w tygodniu przez 12 miesięcy. Kurację doustną kontynuuje się od 6 do 12 miesięcy. Czas terapii przeciwgrzybiczej uzależniony jest od tempa wzrostu paznokcia, dlatego u osób starszych leczenie trwa do roku. Dobre efekty daje łączenie doustnym preparatów przeciwgrzybiczych z lekami wspomagającymi krążenie obwodowe w nogach.
Pamiętajmy, że grzybica paznokci stóp nie jest problemem wyłącznie kosmetycznym. Nieleczone schorzenie może skutkować pojawieniem się zapalenia tkanek, zakażeniem bakteryjnym skóry, co przy równoczesnym występowaniu cukrzycy i żylaków kończyn dolnych może doprowadzić do powstania innego schorzenia zwanego różą.
