W ostatnich latach, dzięki wsparciu środków unijnych udało się w Częstochowie zrealizować wiele kluczowych inwestycji drogowych. Powstały nowe drogi, wiadukty, ronda i ścieżki rowerowe. Obecnie w trakcie realizacji jest budowa węzła DK-1–DK-46 oraz węzła DK-1–DK-91 w ramach przebudowy ul. Warszawskiej. Należy podkreślić fakt, że wszystkie 13 projektów zgłoszonych do dofinansowania przez Miejski Zarząd Dróg i Transportu w perspektywie finansowej 2007-2013 uzyskało unijną dotację.
Od lipca zeszłego roku trwają prace związane z jedną z największych w historii inwestycji drogowych w Częstochowie – przebudową DK-1, budową wiaduktu na skrzyżowaniu z DK-46 oraz połączeniem z ul. Srebrną. W ramach prac powstają trzy nowe ronda. Równocześnie finalizowana jest budowa estakady, kładki dla pieszych i mostu przez rzekę Wartę. Węzeł ma powstać do października. Budowa wielopoziomowego i bezkolizyjnego skrzyżowana to koszt ponad 82 mln zł. Kwota dofinansowania, którą udało się miastu pozyskać – to blisko 64 mln zł.
W grudniu 2013 r. rozpoczęły się prace związane z przebudową ul. Warszawskiej i Rędzińskiej. Pierwszym etapem inwestycji jest most nad DK-1 w ciągu ul. Warszawskiej. Inwestycja pozwoli m.in. na wyjazd z trasy DK-1 – jadąc od strony Warszawy – na ul. Warszawską (DK-91) – w kierunku Wyczerp oraz w kierunku centrum miasta, a także odwrotnie, czyli na zjazd z ul. Warszawskiej na trasę – zarówno w kierunku Warszawy, jak i Katowic. Budowa samego wiaduktu, który w ten sposób sprawniej skomunikuje ul. Warszawską z trasą DK-1, ma zakończyć się pod koniec sierpnia br. Przy węźle DK-1 – DK-91 powstanie też skrzyżowanie typu rondo.
W dalszych etapach inwestycja przewiduje m.in. utworzenie kilku kolejnych rond na szczególnie uczęszczanych skrzyżowaniach, w tym tzw. rond turbinowych. Są to ronda, na których nie przecinają się potoki ruchu z pasa wewnętrznego i zewnętrznego. Pojazdy są na nim w naturalny sposób kierowane na właściwe, wcześniej zaplanowane wyloty ronda. Ryzyko kolizji jest więc znacznie mniejsze.
W ramach projektu przeprowadzona zostanie: przebudowa konstrukcji nawierzchni ul. Warszawskiej i ul. Rędzińskiej do granic miasta Częstochowy, przebudowa skrzyżowań ul. Warszawskiej: z aleją Jana Pawła II, ul. Cmentarną (rondo), ul. Wały Dwernickiego, ulicami Morsztyna oraz Dickensa (rondo), ul. Norwida, ulicami Konarskiego i Rząsawską (rondo), przebudowa skrzyżowania ul. Rędzińskiej z ul. Batalionów Chłopskich (rondo).
Na całym odcinku ulic Warszawskiej i Rędzińskiej powstaną także ścieżki rowerowe, nowe chodniki, nowe elementy oświetlenia i odwodnienia. Całkowity koszt inwestycji, której zakończenie planowane jest na koniec sierpnia 2015 r., to ponad 74 mln zł, a kwota dofinansowania to blisko 49 mln zł.
W 2014 roku Miejski Zarząd Dróg i Transportu planuje także rozpocząć rozbudowę skrzyżowania zwykłego ulic: Młodości i Ludowej na skrzyżowanie typu rondo wraz z przebudową oświetlenia i odwodnienia oraz przebudowę skrzyżowania ul. Powstańców Warszawy z ulicami: Gościnną i Leśną (na małe rondo). Wartość projektów, na realizacje których przetargi są właśnie rozstrzygane, to odpowiednio ok. 2 mln 300 tys. oraz ponad 2 mln zł.
85 % kosztów obu inwestycji pokryta zostanie z unijnego dofinansowania. Prace mają się zakończyć jeszcze w tym roku.
W zeszłym roku została sfinalizowana duża inwestycja związana z modernizacją Alei Najświętszej Maryi Panny. Trzyletnie zadanie kosztowało ponad 57 mln zł, z czego blisko 30,7 mln pochodziło z dofinansowania unijnego w ramach RPO Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. Prace obejmowały m.in. przebudowę nawierzchni placu Biegańskiego wraz z otaczającym go układem fragmentów ulic: Dąbrowskiego, Nowowiejskiego, Szymanowskiego, Śląskiej, Kilińskiego i Racławickiej, oraz przebudowę nawierzchni I i II Alei Najświętszej Maryi Panny wraz ze skrzyżowaniami.
W 2013 roku z pomocą funduszy europejskich przebudowane zostały ciągi piesze i wybudowano ścieżki rowerowe w pasach drogowych ulic Jagiellońskiej i alei Bohaterów Monte Cassino. Inwestycja połączyła dla rowerzystów centrum miasta z dzielnicą Raków. Nowe drogi rowerowe na tym odcinku w większości wybudowane są z zachowaniem europejskich standardów oraz z zastosowaniem nowoczesnych rozwiązań komunikacyjnych. Wykonane są z nawierzchni asfaltowej bądź betonowej. Całkowity koszt tej inwestycji to ok. 1,7 mln złotych. Dofinansowanie UE objęło 85% kosztów kwalifikowanych tego zadania (1,4 mln). Łącznie powstało ok. 2,5 km ścieżek rowerowych.
Unijna refundacja objęła także wykonane w 2013 r. prace związane przygotowaniem terenów inwestycyjnych przy ul. Kusięckiej, objętych niedawno Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną. Częstochowa otrzymała ponad 1 mln 300 tys. zł dofinansowania na uzbrojenie terenu, co stanowiło 85% wartości całej inwestycji (blisko 1,6 mln zł). Wykonana została tam m.in. jezdnia z nawierzchnią asfaltową oraz chodniki.
W 2013 roku w ramach II etapu budowy tzw. Korytarza Północnego oddano do użytku m.in. ok. 1,5 km drogi wraz oświetleniem, chodnikami, ścieżką rowerową i kładką (korytarz biegnie od ul. św. Brata Alberta do ul. Makuszyńskiego). Koszt inwestycji wyniósł ponad 17,8 mln zł, z tego dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 to ponad 15,1 mln zł.
Drugi etap Korytarza był kontynuacją wcześniejszych prac związanych z budową węzła łączącego ul. Makuszyńskiego z DK-1, który został oddany do użytku w 2012 roku. W ramach połączenia DK-1 z północną częścią miasta powstało dwupoziomowe skrzyżowanie, które umożliwia wjazd i zjazd z DK-1 zarówno na Północ, jak i na Wyczerpy. W ramach prac wybudowano także chodniki i ścieżkę rowerową oraz przebudowano sieć kanalizacji deszczowej. Koszt inwestycji to ok. 21 mln zł, w tym dofinansowanie w wysokości 16,4 mln zł.
W 2011 roku zakończyła się m.in. budowa ul. Tatrzańskiej. Ułożona została tam nawierzchnia z betonu asfaltowego, wykonano kanał deszczowy i chodniki. Koszt inwestycji to ponad 5,2 mln zł, a otrzymana niedawno refundacja tego zadania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 – 2013 wyniosła prawie 4 mln zł.
Z pomocą unijnych funduszy w 2011 r. – w ramach subregionalnego projektu „Poprawa stanu dróg kluczem do poprawy stanu gospodarki Subregionu Północnego” – sfinalizowano także przebudowę ul. Legionów, gdzie powstała m.in. druga „nitka” od ul. Hallera do wjazdu do gazowni, obiekt mostowy oraz dwa ronda: przy gazowni i na skrzyżowaniu z ul. Żużlową. Położono też nową nawierzchnię na kilkukilometrowym odcinku aż do granic miasta. Powstały ścieżki rowerowe i chodniki. Wartość dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wyniosła ponad 6 mln zł. Koszt całej inwestycji w granicach miasta to ponad 14 mln zł.
Wcześniej, bo jeszcze w 2009 roku udało się zakończyć przebudowę ul. Dobrzyńskiej wraz z kanałem deszczowym. Inwestycja kosztowała 6,4 mln zł, z czego ponad 4,3 mln zł pozyskano z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. W ramach projektu wykonano przebudowę nawierzchni jezdni, kanalizację deszczową oraz budowę ciągów pieszo-rowerowych.
W tym samym roku zakończono także prace związane z przebudową ul. Kordeckiego, na którą miasto pozyskało 3,5 mln zł. Przebudowa obejmowała odcinek od ul. św. Jadwigi do ul. Św. Barbary wraz ze skrzyżowaniem z ul. św. Kingi. Po modernizacji ul. Kordeckiego zyskała nowe chodniki i jezdnię oraz małe rondo przy ul. św. Kingi.
W nowym okresie programowania na lata 2014-2020 w ramach RPO miasto chce przebudować drogę wojewódzką nr 908 – ul. Dźbowską, Powstańców Warszawy, Gościnną wraz z przedłużeniem alei Bohaterów Monte Cassino do ul. Dźbowskiej. Wartość projektu to 70 mln zł. Dofinansowanie to blisko 60 mln zł. Projekt będzie polegał na budowie nowego odcinka drogi (od skrzyżowania ul. Jagiellońskiej z Bohaterów Monte Cassino do Dźbowskiej) oraz przebudowie istniejącego (Dźbowska, Powstańców, Gościnna) do granic miasta, by stworzyć połączenie z węzłem autostradowym. Ten projekt został wpisany przez Zarząd Województwa na listę tzw. projektów kluczowych w ramach RPO na lata 2014-2020.
W ramach dofinansowania z Regionalnych Inwestycji Terytorialnych Częstochowa planuje z kolei budowę zintegrowanych węzłów przesiadkowych przy trzech częstochowskich dworcach PKP: Częstochowa Główna, Dworzec Stradom i Raków (szacowany koszt projektu to ponad 41 mln zł, dofinansowanie – blisko 35 mln). Miejski Zarząd Dróg i Transportu rozstrzygnął już przetarg na opracowanie koncepcji budowy tych węzłów.
Innym realizowanym w ramach RIT projektem będzie modernizacja części sieci oświetleniowej (wymiana źródeł światła na bardziej efektywne energetycznie) – wartość projektu to ok. 1,2 mln zł.
Miasto chciałoby także, w zakresie inwestycji drogowo-transportowych, zrealizować w latach 2014-2020 z pomocą środków unijnych: budowę Systemu
Inteligentnego Transportu Miejskiego w Częstochowie (szacowany koszt to ponad 121,5 mln zł), przebudowę alei Wojska Polskiego-DK1 (84 mln zł) a także rozbudowę DK-46 – ulicy Głównej i ulicy Przejazdowej wraz z przebudową DK-43 od granicy miasta do ul. Pułaskiego (ul. św. Rocha, Okulickiego, św. Krzysztofa, św. Jadwigi wraz z budową obejścia ul. św. Barbary do ul. Pułaskiego). Ta ostatnia inwestycja, szacowana na 140 mln zł, pozwoliłaby na modernizację dróg krajowych w granicach miasta na długości ok. 14 km i byłaby największą – pod tym względem – inwestycją w naszym mieście.
Możliwość realizacji tych trzech ostatnich inwestycji jest uzależniona od decyzji instytucji zarządzających podziałem środków i kwalifikacją projektów w nowym okresie programowania środków unijnych na szczeblu wojewódzkim i centralnym.
W nowej perspektywie dokumenty programowe przewidują konkursy w ramach priorytetów drogowych, jednak nie będą one tak liczne jak poprzednio. Projekty muszą zostać kompleksowo przygotowane tzn. będą musiały posiadać kompletną dokumentację projektową wraz z aktualnymi pozwoleniami na realizację inwestycji oraz inne niezbędne dokumenty, w związku z czym niemożliwą stanie się realizacja inwestycji w trybie zaprojektuj i buduj.
Miejski Zarząd Dróg i Transportu wykorzystuje także inne możliwości w zakresie finansowania modernizacji częstochowskich dróg ze środków zewnętrznych.
Z subwencji ogólnej budżetu państwa na lata 2011-2013 dofinansowano przebudowę wiaduktu nad torami PKP w alei Niepodległości oraz wiaduktów w DK–1, natomiast z Narodowego Program Przebudowy Dróg Lokalnych na 2013 r. – przebudowę alei Pokoju na odcinku od DK-1 do ulicy Rejtana wraz z przebudową skrzyżowania z ul. Rejtana.
W tym roku z subwencji państwa współfinansowane są dwa kolejne zadania: przebudowa mostu drogowo-tramwajowego nad rzeką Wartą w ciągu alei Pokoju oraz przebudowa mostu przez rzekę Konopkę w ul. Żyznej.
Wartość czterech inwestycji subwencjonowanych to ponad 35 mln zł, kwota dofinansowania ponad 16,2 mln zł, natomiast przebudowa alei Pokoju kosztowała 3 mln 264 tys. zł, z czego dokładnie 50% pochodziło z rządowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych.
Warto przypomnieć też, że kolejny III etap budowy częstochowskiego Korytarza Północnego (odcinek od ul. Pileckiego do Drogi Wojewódzkiej nr 483) będzie współfinansowany przez firmę IKEA (kwotą ponad 15 mln zł).
Pozostałe zadania drogowe – remonty i przebudowa istniejących dróg oraz budowa nowych – jest finansowana z budżetu miasta.
W 2014 roku kontynuowana jest intensywna modernizacja odcinków dróg, których nawierzchnia znajduje się w niezadowalającym stanie, zarówno tych w śródmieściu, jak i innych dzielnicach. Kulminacja prac remontowych przypadnie na miesiące letnie, utrudnień trzeba się spodziewać także jesienią.
