Krew to żywa tkanka organizmu, złożona z różnych komórek. Pełni jedną z najważniejszych funkcji w ciele człowieka umożliwiając zachowanie zdrowia i życia. Transport tlenu i związków odżywczych nie są jedynymi zadaniami krwi. Poznaj bliżej tę wyjątkową tkankę!
Budowa krwi
Krew to płyn ustrojowy krążący w układzie krwionośnym. Obieg krwi w ciele możliwy jest m.in. dzięki pracy mięśnia sercowego. Objętość krwi u osoby dorosłej to przeciętnie 5 litrów – na kilogram masy ciała przypada ok. 75 ml krwi. Uważa się, że mężczyźni mają ok. 1 litr krwi więcej w porównaniu do kobiet.
Ten niezwykły i niezbędny płyn składa się z części płynnej oraz zawieszonych w niej komórkach:
- Osocze – płynny składnik krwi, stanowi ok. 55% jej objętości. Osocze składa się głównie z wody, białka, związków organicznych i nieorganicznych.
- Krwinki czerwone (erytrocyty) – ich orientacyjna ilość wynosi w przypadku kobiet 3,6-5,2 mln w milimetrze sześciennym, a w przypadku mężczyzn 4,2-5,4 mln w milimetrze sześciennym. Ważnym elementem krwinek czerwonych jest białko o nazwie hemoglobina, które jest jednocześnie barwnikiem.
- Płytki krwi (trombocyty) – ze względu na zdolność adhezji (przylegania) stanowią istotną ochronę w przypadku urazu.
- Krwinki białe (leukocyty) – to różnorodna grupa komórek pochodzących od odmiennych prekursorów. Ich ogólna ilość u zdrowego człowieka szacowana jest na 4-9 tys. Na milimetr sześcienny krwi. Wśród nich wymienia się granulocyty (neutrofile, bazofile i eozynofile), a także agranulocyty (monocyty i limfocyty).
Oddychanie, a krew
Krew pełni wiele istotnych funkcji, jednak zdecydowanie najlepiej znany jest jej udział w oddychaniu. Za pośrednictwem krwi i specyficznych właściwości hemoglobiny dochodzi do transportu tlenu z płuc do każdej komórki organizmu. Drogą powrotną jest natomiast przenoszenie dwutlenku węgla do płuc.
Jedynym wyjątkiem w procesie utleniania krwi w ramach krążenia między sercem a pęcherzykami płucnymi jest odżywianie komórek rogówki oka i chrząstek. Te nie są bezpośrednio połączone z układem naczyniowym, a ich odżywianie następuje dzięki dyfuzji.
Pozostałe funkcje krwi
Za pośrednictwem krwi każda komórka ciała otrzymuje niezbędne do życia substancje, w tym tlen, hormony, witaminy i minerały. Każdy składnik krwi pełni jednak odrębne równie istotne funkcje, m.in.:
- usuwanie zbędnych produktów przemiany materii, m.in. dwutlenku węgla i mocznika;
- udział w regulacji temperatury ciała – stały przepływ krwi warunkuje stałocieplność u człowieka;
- pośredni wpływ na wymianę informacji w organizmie, głównie poprzez transport hormonów;
- naturalna ochrona przed czynnikami chorobotwórczymi, co zapewniają m.in. komórki żerne (fagocyty) i przeciwciała odpornościowe;
- zasklepianie ran powstałych w wyniku przerwania ciągłości tkanek, co odbywa się dzięki zdolności krwi do krzepnięcia;
- normalizacja pH.