Stary Rynek ma szansę na zmianę swojego wyglądu. Częstochowski oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP we współpracy z Urzędem Miasta ogłosił właśnie konkurs dla architektów na koncepcję zagospodarowania i zabudowy tego najstarszego fragmentu miasta. Centralnym elementem aranżacji ma być Teatr Rzeźb Jerzego Kędziory.
W konkursie mogą uczestniczyć osoby posiadające uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej oraz podmioty zatrudniające takie osoby. Zadaniem uczestników będzie przygotowanie koncepcji architektonicznej zagospodarowania i zabudowy Starego Rynku wraz z odcinkami ulic: Mirowskiej, Senatorskiej i Stary Rynek, jako najstarszej publicznej przestrzeni miasta.
Zainteresowani udziałem w projekcie powinni, do 20 listopada, złożyć wniosek o dopuszczenie do konkursu (w częstochowskim oddziale SARP przy ul. Kopernika 11/11). Na przygotowanie konkretnych propozycji uczestnicy będą mieli czas do 12 lutego 2015 roku. Na zwycięzcę czeka nagroda w wysokości 15 tys. zł oraz zaproszenie do negocjacji dotyczących przygotowania dokumentacji projektowo-kosztorysowej obiektów objętych konkursem (na realizację której UM rezerwuje ponad 600 tys. zł w projekcie przyszłorocznego budżetu miasta). Zdobywca drugiego miejsca otrzyma 10 tys. zł, a trzeciego 5 tys. zł.
– Założenie jest takie, żeby ekspozycja rzeźb Jerzego Kędziory była ekspozycją zmienną, z jej wykorzystaniem do organizacji np. spektakli typu światło – dźwięk – mówił, przedstawiający założenia konkursu, architekt Mariusz Błażewicz z SARP, który będzie zasiadał w sądzie konkursowym.
Innym elementem zagospodarowania Starego Rynku ma być budynek o powierzchni ok. 300-400 m kw. z funkcję ekspozycyjną (w tym prezentacja cenniejszych, lokalnych wykopalisk archeologicznych), mieszczący również zaplecze dla gastronomii i publiczną toaletę.
Historia ostatnich poszukiwań rozwiązania dla Starego Rynku i okolic sięga 2012 roku, kiedy Śląski Związek Gmin i Powiatów oraz Urząd Miasta zorganizowały warsztaty Charette. Podczas trzydniowych dyskusji blisko 100 osób zastanawiało się nad najlepszym sposobem zagospodarowania tej części Częstochowy. Miasto podpisało również porozumienie z Politechniką Śląską, której studenci – w ramach projektu „Stare Miasto – Nowe Pomysły” – przedstawili własną wizję rewitalizacji terenu za „Puchatkiem”. Kolejnym impulsem były wnioski miejskich radnych: Jerzego Zająca, Łukasza Kota i Zbigniewa Niesmacznego (obecni na piątkowym spotkaniu w UM) w sprawie lokalizacji w przestrzeni miejskiej rzeźb Jerzego Kędziory.
W trakcie przygotowań do konkursu zaangażowanych w sformułowanie wytycznych dla projektantów było wiele osób i jednostek: m.in. sam artysta (przebywający obecnie w USA) , służby konserwatorskie, Miejski Zarząd Dróg i Transportu, Miejska Pracownia Urbanistyczno-Planistyczna i inne jednostki Urzędu Miasta.
– Koncepcja „wzbogaciła się” o dodatkowe elementy, ponieważ wszyscy zdawali sobie sprawę, że „kosmetyka” miejsca i ekspozycja nawet najlepszych dzieł sztuki nie stanowią o rewitalizacji miejsca – uważa Elżbieta Idczak-Łydżba – pełnomocnik prezydenta miasta ds. estetyki.
8 października 2014 roku Urząd Miasta podpisał umowę z SARP na zorganizowanie konkursu, jako optymalnego rozwiązania dla poszukiwań najlepszego zagospodarowania Rynku. 23 października konkurs na koncepcję architektoniczną zagospodarowania i zabudowy Starego Rynku został oficjalnie ogłoszony na stronie częstochowskiego SARP-u. (Regulamin i materiały: czestochowa.sarp.org.pl/1067/oglaszamy-konkurs-stary-rynek-w-czestochowie).
Na realizację zadania, którego centralnym punktem ma być Teatr Rzeźb Jerzego Kędziory miasto ma pozyskać środki Unii Europejskiej w ramach procedury pozakonkursowej Regionalnych Inwestycji Terytorialnych RPO Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Wysokość dofinansowania do prac rewitalizacyjnych na Starym Rynku może wynieść do 12 mln zł (możliwe jest także refinansowanie kosztów wcześniejszych prac koncepcyjno-projektowych).
– Stary Rynek i okolice to rejon niedoinwestowany w różnych obszarach, nie tylko infrastrukturalnym, ale również społecznym – uważa Piotr Grzybowski – naczelnik Wydziału Funduszy Europejskich i Rozwoju. – Dlatego działania rewitalizacyjne skoncentrują się również na tej sferze.
On i inni uczestnicy spotkania wyrazili nadzieję, że działania miasta staną się inspiracją dla prywatnych właścicieli i administratorów okolicznych kamienic oraz tzw.„Puchatka”. Miasto przygotowuje program, dzięki któremu również oni będą mieli szansę na uzyskanie dofinansowania unijnego do prac poprawiających np. estetykę elewacji, zbieżnych z założeniami i celami rewitalizacji Starego Rynku.
