Lekarze apelują o ostrożność – zatrucie grzybami może być tragiczne w skutkach, zbierajmy grzyby, które dobrze znamy.
W naszych lasach rośnie wiele gatunków grzybów o różnej toksyczności – są trujące, jadalne i niejadalne. Grzyby trujące powodują nieodwracalne uszkodzenia wątroby, nerek, zaburzenia akcji serca, oddychania, nawet zgon. Dlatego na grzybobranie warto zabrać atlas.
Pierwsze objawy zatrucia grzybami pojawiają się zazwyczaj po 2-6 godzinach. Są to: bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka. Przy podejrzeniu zatrucia grzybami najlepiej natychmiast udać się do lekarza wraz z resztkami potrawy z grzybów, którą zjedliśmy oraz resztkami pozostałymi po czyszczeniu grzybów. To pomoże w zidentyfikowaniu trującej toksyny. Można pić wodę z solą, by sprowokować wymioty, a wymiociny zabezpieczyć do analizy.
Najbardziej niebezpieczne są zatrucia muchomorem sromotnikowym śmiertelność sięga 30%, można pomylić go z kanią, gąską zielonką,gołąbkiem zielonawymi pieczarką. Przebieg takiego zatrucia jest kilkufazowy. Natężenie objawów zależy od ilości wchłoniętej toksyny grzyba, którego resztki w żołądku mogą przebywać nawet 4 doby. We wstępnej fazie przebieg zatrucia może być bezobjawowy 8-24 godzin od spożycia trującego grzyba,po tym czasie rozpoczynają się zaburzenia jelitowe;biegunka prowadząca do odwodnienia i do zaburzeń elektrolitowych, u dzieci i osób starszych już w tej fazie może dojść do niewydolności nerek. W 3-5 dobie zatrucia odminują objawy uszkodzenia wątroby i wynikające z tego zaburzenia krzepnięcia, krwawienia z błon śluzowych i przewodu pokarmowego. Ostatnia faza to faza mózgowa pojawia się w 5-7 dobie jest wyrazem uszkodzenia mózgu; dezorientacja,senność,zaburzenia przytomności bezdech, niewydolność wielonarządowa.
– SOR jest pierwszym szpitalnym ogniwem pomocy dla pacjentów zatrutych grzybami. Każdego pacjenta podejrzanego o zatrucie muchomorem sromotnikowym konsultujemy z Ośrodkiem Ostrych Zatruć w Sosnowcu, gdzie odbywa się dalsze zaawansowane leczeniem takich pacjentów.
Rozpoczęte w porę leczenie może uratować życie – mówi Jolanta Majer., kierownik SOR-u przy ul.
Bialskiej. – Badaniu i leczeniu powinny się poddać wszystkie osoby, które jadły potrawę z
grzybami.
Grzyby najbardziej trujące, ze względu na zawartość substancji trujących o różnym sposobie i sile działania toksycznego na ludzki organizm, dzielimy na:
-
grzyby śmiertelnie trujące, które uszkadzają głównie wątrobę i nerki oraz w dalszej kolejności inne narządy miąższowe (np. śledzionę, serce). Zawierają one swoiste jady, takie jak: amanityna, falloidyna, giromitryna, orelanina. Do tej grupy grzybów należą: muchomor sromotnikowy, muchomor jadowity, muchomor zielonawy, muchomor wiosenny, piestrznica kasztanowata, zasłonak rudy i zasłonak brodaty;
-
grzyby trujące, które działają na system nerwowy. Dzięki zawartości toksycznej muskaryny powodują podrażnienie ośrodkowego układu nerwowego i układu przywspółczulnego, co prowadzi do wystąpienia tzw. objawów muskarynowych (poty, ślinotok, łzawienie, zwężenie źrenic, zwolnienie akcji serca i zaburzenia oddychania). Do tej grupy grzybów należą: strzępiaki (np. strzępiak ceglasty), lejkówka jadowita (odbielona) i strumykowa, muchomor czerwony i plamisty, wieruszka zatokowata, krowiak podwinięty (olszówka), maślanka wiązkowa, czubajka czerwieniejąca (odmiana ogrodowa), czernidłak pospolity.
Co robić, by uniknąć zatrucia?
-
Nie zbieramy grzybów bardzo młodych, starych i przejrzałych, a także gatunków, których nie znamy.
-
Zbieramy grzyby całe poprzez wykręcenie z podłoża. Zbieranie grzybów przez ułamanie trzonu lub obcięcie nożem dolnej jego części jest szkodliwe dla grzybni, a także utrudnia rozpoznanie wszystkich charakterystycznych cech grzyba, tak bardzo istotnych do określenia jego bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi.
-
Zbieramy grzyby tylko do łubianek i przewiewnych koszyków. W torebkach, siatkach i koszykach plastikowych grzyby łatwo ulegają zaparzeniu i zepsuciu. Nawet w jadalnych gatunkach grzybów mogą wtedy wytwarzać się substancje trujące i szkodliwe dla zdrowia.
-
Nie oceniamy grzybów nam nieznanych na podstawie smaku, ponieważ przykładowo śmiertelnie trujący muchomor sromotnikowy ma smak łagodny, nie wyróżniający się niczym szczególnym. Nie wierzmy też starym przesądom mówiącym o ciemnieniu cebuli lub czernieniu srebrnej łyżki, włożonych do potrawy z grzybów, co miałoby świadczyć o tym, że jest ona sporządzona z gatunków grzybów niejadalnych czy trujących.
-
Grzyby są potrawą ciężko strawną i dlatego nie wolno podawać ich małym dzieciom, ludziom w podeszłym wieku oraz osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego.
-
Potrawy z grzybów należy spożywać świeże, bezpośrednio po sporządzeniu.
-
Nie wolno przetrzymywać potraw z grzybów nawet w lodówce, ponieważ łatwo się one psują i szybko powstają w nich substancje trujące.
