Niski wskaźnik przyrostu naturalnego na świecie skłania do zastanowienia się nad tym jakie są perspektywy rozwoju rynku usług opiekuńczych dla osób starszych?
Starzenie się społeczeństw to powszechne zjawisko współczesnego świata.
Nowa sytuacja demograficzna i zmiany w trybie życia stawiają wielu z nas przed dylematem: czy starszym rodzicem zajmować się samemu, czy skorzystać z pomocy zewnętrznej?
Choć w Polsce domy opieki dla osób starszych to wciąż temat kontrowersyjny, zapotrzebowanie na tego typu usługi opiekuńcze stale rośnie.
– Działając na rynku usług opiekuńczych, który w Polsce jest jeszcze w fazie rozwoju, obserwujemy niedocenianie ze strony społeczeństwa roli jaką pełnią placówki opiekuńczo-lecznicze i domy opieki.
Nie mają one dobrej opinii.
Funkcjonuje przekonanie, że osoby starsze są w nich nienależycie traktowane, a wiele rodzin określa je jako wybór mniejszego zła.
Dziś aż trzy czwarte starszych osób w Polsce również z tego powodu nie chce przeprowadzać się do domów spokojnej starości – przyznaje Tomasz Barski, dyrektor zarządzający Care Experts.
Radykalnie zmieniającą się sytuację demograficzną wymusza rozwój branży profesjonalnych usług opiekuńczych i społeczny odbiór tematu.
Już dziś blisko 7 mln mieszkańców Polski ma więcej niż 65 lat, a według danych GUS, liczba ludności w wieku emerytalnym w Polsce wzrośnie do prawie 10 mln w roku 2050.
Polska upodabnia się do krajów Europy Zachodniej, gdzie domy opieki dla osób starszych naturalnie wpisują się w krajobraz społeczny.
Jakie są perspektywy rozwoju rynku usług opiekuńczych dla osób starszych w Polsce?
Młodzi ludzie poświęcają na karierę więcej czasu kosztem życia prywatnego.
Przekłada się to na ich zarobki, dzięki którym mogą zapewnić rodzicom dobrą opiekę.
Co więcej, setki tysięcy młodych Polaków wyjechało za granicę.
Ich wysokie dochody i brak możliwości sprawowania opieki nad starszymi członkami rodzin rodzą coraz większe zainteresowanie usługami opiekuńczymi.
- Oferta szyta na miarę możliwości
Na polskim rynku usług opiekuńczych istnieje ogromna luka między popytem i podażą.
Według danych GUS w 2011 roku działało niewiele ponad 2 tys. placówek opieki długoterminowej, w których miejsca ma niespełna 100 tys. osób.
Dla porównania w krajach skandynawskich na 1000 osób w wieku 65+ wymagających opieki przypada ponad 80 wolnych łóżek w placówkach opieki długoterminowej – w Polsce zaledwie 20.
Także zakres świadczonych usług często nie odpowiada realnym potrzebom,
Do zakładu opiekuńczo-leczniczego nie przyjmuje się np. osób z :
- zaawansowaną chorobą nowotworową,
- chorobą psychiczną lub uzależnieniem,
- z zaawansowaną chorobą Alzheimera.
– Tymczasem prawidłowo prowadzony dom dla seniorów powinien i może być miejscem nie tylko przyjaznym, ale przede wszystkim bezpiecznym i gwarantującym dostęp do opieki każdemu.
Powinno to mieć miejsce bez względu na rodzaj i stopień zaawansowania jego choroby czy niesamodzielności.
Często osoby starsze nie mają nikogo bliskiego, a nie są w stanie samodzielnie funkcjonować.
To właśnie w ich przypadku w pierwszej kolejności powinniśmy dążyć do podniesienia jakości ich życia i otoczyć ich troskliwą opieką – mówi Dyrektor Zarządzający Care Experts.
– Dlatego potrzebne są prywatne domy opieki o podwyższonym standardzie, z profesjonalistami, którzy chcą pracować z osobami starszymi.
Takie miejsca są nie tylko placówkami świadczącymi usługi opiekuńcze czy medyczne, ale stają się dla seniorów domem i nowy rozdział w ich życiu – dodaje Tomasz Barski.
- Skandynawia: ideał, do którego dążymy?
Profesjonalne i wyspecjalizowane domy opieki, które naturalnie wpisane są w krajobraz społeczny krajów zachodnich, mają niepodważalne zalety w postaci:
- stałego monitoringu,
- całodobowego nadzoru personelu opiekuńczego i medycznego,
- dostępu do szeregu zajęć terapeutycznych.
W wielu krajach dużą wagę przywiązuje się także do zapewnienia odpowiedniej opieki szczególnie osobom z demencją czy chorobą Alzheimera.
Stwarza się im komfortowe warunki do funkcjonowania w domach opieki, dbając o stałą terapię i specjalistyczną opiekę realizowaną przez wielodyscyplinarne zespoły opiekunów, terapeutów i lekarzy.
Tu prym wiodą Szwedzi.
Opieka nad osobami starszymi w Szwecji opiera się na zapewnieniu wsparcia w każdym obszarze życia, aby umożliwić seniorom jak najdłużej niezależność.
Udaje się to dzięki ścisłej współpracy z centralnymi jednostkami rządowymi oraz samorządem.
Dzięki sprawnie działającemu systemowi obywatele Szwecji mają prawo do opieki, finansowanej w dużej mierze ze środków publicznych.
Uzależnione jest to od indywidualnej sytuacji finansowej danej osoby.
Formy pomocy, jakie mają do dyspozycji szwedzcy seniorzy obejmują nie tylko pobyt w domach opieki długoterminowej.
Jest to również :
- wsparcie profesjonalnego personelu we własnym domu,
- organizacja codziennych aktywności,
- dostarczanie posiłków,
- pomoc w transporcie.
- Niezbędne usługi – niezbędne środki
Realizacja scenariusza skandynawskiego nie jest jednak możliwa bez odpowiedniego wsparcia publicznego.
Z punktu widzenia funkcjonowania podmiotów świadczących usługi opiekuńcze dla osób starszych, istotna jest możliwość współfinansowania świadczeń ze środków publicznych.
– Gwarancja stałego finansowania to najlepszy bodziec dla tworzenia przestrzeni do inwestycji, powstawania nowoczesnej infrastruktury i poprawiania jakości samych usług.
Aby pod względem jakości usług Polska dogoniła zachodnich sąsiadów, przy rozstrzyganiu przetargów publicznych decydująca nie może być cena, ale standard świadczonej opieki
– podkreśla Dyrektor Zarządzający Care Experts.
Domy opieki powinny stać się miejscem budzącym zaufanie
W najbliższych latach powstawać będzie więcej domów opieki dla osób starszych, ponieważ zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze jest niekwestionowane i rośnie.
Z tego też względu oswojenie trudnego tematu przebiegać będzie w sposób naturalny i wymuszony jedynie przez zmiany demograficzne, których nie sposób zahamować.
Sytuacja sprzyja rozwojowi branży, choć wiele obszarów takich jak prawodawstwo w zakresie tworzenia placówek czy finansowania usług wymaga modyfikacji.
Świadkami tych zmian będziemy w kolejnych dekadach.
