Troska o rodziców w podeszłym wieku wymaga wiedzy na temat tego, jak powinien żyć prawidłowo zaopiekowany rodzic.
Opieka nad bliskim w podeszłym wieku wymaga nie tylko zaangażowania, ale i znajomości, np. zasad zdrowego odżywiania się seniorów. Starsze osoby mają wiele potrzeb, ich świat wymaga jednak małego przemeblowania i dostosowania do nowych warunków. Rolą opiekuna jest nie tylko umiejętne wprowadzenie zmian, ale i przekonanie do nich bliskiego.
Prawidłowo zaopiekowany rodzic ma szansę na długie, zdrowe i szczęśliwe życie.
Kilku wskazówek w tym zakresie udziela Anna Sobolewska z ośrodka MEDI-system.
- Dieta dostosowana do wieku
Układ pokarmowy wraz z wiekiem spowalnia, nie jest już w stanie sprostać wszystkim ulubionym daniom i przekąskom. Znacznie trudniej jest mu strawić wiele pokarmów, gdyż zmniejsza się ilość śliny oraz soków trawiennych. Ponieważ perystaltyka jelit jest znacznie wolniejsza, a kosmki jelitowe skracają się, organizm seniora przyswaja znacznie mniej składników odżywczych, co ma wpływ na jego kondycję fizyczną oraz samopoczucie. – Osoby starsze, które mieszkają samotnie, rzadko dbają o swoją dietę. Ich posiłki są nieregularne, monotonne i niepełnowartościowe. Zmienienie ich nawyków jest dużym wyzwaniem dla rodziny – zauważa Anna Sobolewska.
Trzon codziennego menu powinny stanowić:
- produkty zbożowe, np. pieczywo pełnoziarniste;
- kasze, ryże, makarony;
- jajka (maksymalnie 2 razy w tygodniu, w zbyt dużej ilości podwyższają cholesterol);
- ryby (zwiększają poziom dobrego cholesterolu, zmniejszają krzepliwość krwi i zawierają dużą ilość witaminy D);
- nabiał (najlepiej wybierać produkty przetworzone, czyli kefir, maślankę czy jogurty, które zawierają mniej laktozy, która nie jest dobrze tolerowana przez każdego);
- warzywa surowe lub gotowane na parze (zawierają bardzo ważne składniki, jak błonnik, potas, wapno, magnez; opóźniają proces starzenia, zmniejszają ryzyko zachorowania na raka oraz przeciwdziałają powstawaniu miażdżycy).
– Osoby starsze powinny jeść codziennie od 4 do 5 małych posiłków. Dbajmy o ich różnorodność. Im bardziej będą zachęcająco wyglądać i pachnieć, tym większa szansa, że bliski je zje. Nigdy nie powinno się zmuszać go do spożycia kolacji czy obiadu. Czasami w takich momentach wystarczy spokojna rozmowa. Słuchajmy, co mówi o posiłku, może niektóre rzeczy mu nie smakują i można je w przyszłości zastąpić innymi produktami – dodaje specjalista.
W przypadku doboru odpowiedniej diety należy zawsze brać pod uwagę schorzenia, na które choruje senior. Dlatego należy skonsultować jadłospis rodzica z lekarzem.
- Mieszkanie – bezpieczny azyl
Wraz z wiekiem pojawiają się zaburzenia równowagi oraz widzenia, przez co osoby starsze mają problemy z poruszaniem się. Niezbędne jest dostosowanie mieszkania do nowych potrzeb bliskiego. Jeżeli w domu znajdują się panele czy płytki należy osobie starszej zapewnić obuwie na podeszwie zabezpieczającej przed pośliźnięciem się. Należy zwrócić uwagę, aby nie były to np. wsuwane klapki, ale buty obejmujące i trzymające stopę. Chcąc chronić seniora przed upadkiem, warto podkleić dywan od spodu do podłoża. Można do tego wykorzystać dostępną w sklepach taśmę dwustronną. Niezwykle ważny jest ład i porządek otoczenia osoby starszej, należy zadbać o to, by na podłodze nie leżały żadne kable, przedłużacze. Powinno się je zabezpieczyć tak, by nie stanowiły zagrożenia leżąc w miejscach, gdzie senior się porusza. Można je pospinać specjalnymi opaskami zaciskowymi i usytuować za meblami.
Przygotowując łazienkę dla bliskiego pamiętajmy, by na podłodze położyć matę antypoślizgową. Jeżeli jest to możliwe, wannę najlepiej wymienić na kabinę prysznicową z siedziskiem. Jest ona znacznie bezpieczniejsza dla osoby starszej i zmniejsza ryzyko ewentualnego upadku. Wybierając ją, zwróćmy także uwagę na wysokość progu. Im niższy, tym lepszy dla seniora.
Dostosowując mieszkanie do potrzeb osoby w podeszłym wieku, usuńmy także progi, gdyż wielu seniorów ma problem z podnoszeniem nóg. Pamiętajmy również o zabezpieczeniu mebli, a w szczególności ich ostrych kantów. W sklepach, np. w dziale dziecięcym, można znaleźć specjalne nakładki żelowe lub plastikowe. Ochronią one bliskiego przed poważnym urazem.
– W kuchni warto ustawić najpotrzebniejsze rzeczy, jak talerze, kubki czy sztućce, na wysokości osoby starszej tak, by nie musiała się ona schylać po nie ani tym bardziej wchodzić na taboret. Kuchenny parapet można zagospodarować na mały ogródek. Będzie to rozwiązanie dla opiekunów, których bliski lubi zajmować się roślinami. Najlepiej jest posadzić zioła, kwiaty czy warzywa, które nie wymagają zbyt częstego podlewania i wysiłku ze strony seniora – mówi Anna Sobolewska.
- Zajęcia ważnym elementem życia seniora
Osoby starsze często czują się niepotrzebne i zapomniane, tym bardziej powinny mieć zapełniony dzień przeróżnymi zajęciami. W zależności od stopnia sprawności mogą to być terapie plastyczne, dogoterapia, spotkania ze znajomymi czy nawet tańce. Stanowią one bardzo ważny element ich życia. Zapewniają towarzystwo, akceptację, ale i rozwijają umiejętności manualne czy myślenie logiczne, które w wieku podeszłym i w wyniku niektórych chorób zaczynają zanikać. Różnego typu zajęcia wypełniają pustkę, która powstała na skutek choroby i starości. Osoby starsze w takim samym stopniu potrzebują kontaktu z drugim człowiekiem czy zwierzęciem. Spotkania w grupie, nawiązywanie nowych znajomości to ważny element ich codziennej egzystencji. Będąc w środowisku osób w swoim wieku i z podobnymi problemami senior szybciej znajdzie potrzebne każdemu zrozumienie i akceptację.
Warto jest proponować osobie bliskiej zajęcia, które były jego hobby, oczywiście w zakresie, w jakim osoba może sobie z nimi poradzić. Jeśli lubiła majsterkować, można zaproponować składanie prostych przedmiotów, np. zabawek wnuczka. Dla filatelisty cenne będzie oglądanie znaczków. Te czynności przywołają pozytywne wspomnienia, co jest niezwykle ważne, szczególnie u osób mających problemy z pamięcią. Pamiętać trzeba, że bliska osoba może nie poradzić sobie z tym, co kiedyś było proste, dlatego musimy dostosować poziom trudności zadań do możliwości osoby starszej i wspomagać ją swoją obecnością w sytuacji, gdy sobie z czymś nie radzi.
