Nasze społeczeństwo się starzeje i osobom starszym żyje się coraz trudniej, dlatego narasta problem depresji seniorów.
W Polsce na depresję cierpi blisko 30 proc. osób w wieku powyżej 65 lat.
Ta choroba dotyka przede wszystkim osoby starsze.
Poczucie wewnętrznej pustki, wycofanie z życia, zaburzenia snu.
To mogą być symptomy depresji.
Jednak w przypadku osób po 65. roku życia często traktowane są jako zwykłe objawy starzenia.
– Depresję u osób starszych trudniej jest rozpoznać niż w przypadku osób młodszych, ponieważ jej objawy przypominają symptomy innych, typowych chorób seniorów.
Depresja u seniorów jest też często mylona z zaburzeniami funkcji poznawczych albo jest przez nie maskowana – mówi dr Patryk Piotrowski z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, ekspert centrum seniora Angel Care.
Poza tym depresja w przypadku osób starszych niekoniecznie objawia się melancholijnym nastrojem, pesymistycznym spojrzeniem na świat lub smutkiem.
O chorobie mogą też świadczyć na przykład:
- utrata energii i motywacji,
- obniżona sprawność fizyczna,
- bóle pleców,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- stan podenerwowania,
- drażliwość,
- kłopoty z pamięcią,
- kołatanie serca,
- uczucie duszności,
- bóle i zawroty głowy.
– Depresja u osób starszych jest też bardziej niebezpieczna niż w przypadku osób młodszych.
Zamykają się w domu, niektórzy chorzy przestają dbać o higienę, nie wstają z łóżka, szybko tracą siły, jedzą i piją za mało.
Taka sytuacja może szybko doprowadzić do drastycznego pogorszenia stanu zdrowia, a nawet do śmierci – dodaje Patryk Piotrowski.
Problem depresji seniorów w Polsce jest bardzo poważny.
Nawet co trzeci senior w Polsce ma depresję
- Jak poważny jest problem depresji wśród seniorów w Polsce?
Z badań PolSenior wynika, że na tę chorobę cierpi 29,7% osób starszych (tj. w wieku powyżej 65 lat).
Stwierdzono przy tym, że im człowiek jest starszy, tym bardziej jest narażony na wystąpienie depresji.
Choroba dotyka:
- co piątą osobę w grupie 55–59 lat,
- co czwartą w grupie 65–79 lat,
- co trzecią w grupie 80 i więcej lat.
Poza tym we wszystkich grupach wiekowych depresja występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn.
– Pamiętajmy, że kobiety zwykle wcześniej tracą partnerów, a samotność, silny czynnik stresowy, stanowi jedną z głównych przyczyn depresji.
Kobiety silniej niż mężczyźni przeżywają też, że dzieci zaczynają prowadzić własne życie – wyjaśnia dr Patryk Piotrowski.
- Jakie czynniki poza samotnością sprzyjają depresji?
Najpowszechniejsze czynniki u osób starszych to zarówno czynniki psychospołeczne, jak i uwarunkowane biologicznie.
Do pierwszej grupy zaliczyć można:
- poczucie izolacji i wyobcowania („nikt mnie już nie potrzebuje”),
- słaby kontakt z dziećmi,
- przewlekły stres,
- przejście na emeryturę,
- obciążające wydarzenia życiowe,
- żałobę,
- pogorszenie sprawności ruchowej,
- związane z wiekiem pogorszenie funkcjonowania zmysłów,
- kłopoty z pamięcią,
- nieporadność.
Do uwarunkowanych biologicznie czynników ryzyka należy zaliczyć:
- czynniki genetyczne,
- wcześniejsze występowanie zaburzeń psychicznych,
- zmiany biologiczne związane z procesem „niefizjologicznego” starzenia się,
- choroby somatyczne, w tym zwłaszcza cukrzycę,
- leki stosowane w ich terapii, które nierzadko działają depresjogennie
– wyjaśnia dr Patryk Piotrowski.
W profilaktyce depresji duże znaczenie ma prowadzenie zdrowego stylu życia w średnim wieku.
Powoduje to zmniejszenie ryzyka wystąpienia depresji w wieku późniejszym.
Istotne jest zapobieganie oraz wczesne wykrycie i regularne leczenie przewlekłych chorób układu sercowo-naczyniowego i oddechowego, chorób metabolicznych (jak cukrzyca).
Ćwiczenia i kontakty z ludźmi jak antydepresanty
Starość niesie ze sobą oczywiście określone ograniczenia oraz refleksję nad przemijającym czasem, ale to wcale nie znaczy, że należą do niej rezygnacja i smutek.
– Warto wziąć pod uwagę, że to okres w życiu, kiedy mamy wreszcie czas na swoje pasje i przyjemności.
Depresja nie jest stanem naturalnym osób starszych.
Jest nim raczej pogodne starzenie się – mówi prof. Shlomo Noy, światowy ekspert w zakresie geriatrii, współzałożyciel powstałego we Wrocławiu Angel Care.
Znakomitym antydepresantem, dostępnym dla wszystkich i pozbawionym skutków ubocznych są ćwiczenia fizyczne.
Wystarcza już nawet 150 minut tygodniowo, żeby utrzymać kondycję fizyczną oraz dobre samopoczucie.
Warto pamiętać także o odpowiedniej diecie.
– Każdy z nas starzeje się inaczej.
Dużą rolę odgrywają genetyczne zaplecze oraz przeżycia i doświadczenia, ale ogromne znaczenie ma także styl życia.
Bądźmy aktywni, zarówno w wymiarze fizycznym, jak i społecznym, spotykajmy się z ludźmi, rozwijajmy swoje zainteresowania, a czeka nas satysfakcjonujące życie – podkreśla prof. Shlomo Noy.
