W Polsce żyje znaczna grupa seniorów, którzy pamiętają jeszcze czasy rynku kontrolowanego przez rząd. Nauczeni pracy dla kogoś, często nawet nie zastanawiali się nad tym, jakby to było mieć własny biznes. Inni nie założyli firmy, ponieważ zabrakło im odwagi, a posiadana praca w dostatecznym stopniu zaspokajała ich potrzeby. To jednak nie oznacza, że już nie zdążą tego zrobić! Z największych na świecie badań przedsiębiorczości Global Entrepreneurship Monitor (GEM) wynika, że choć seniorzy mają najwięcej obaw przed zakładaniem firmy, to jednocześnie specjaliści są pewni, że starsze pokolenie odgrywa istotną rolę w światowym wzroście gospodarczym.
Senior z własną firmą
Raport GEM potwierdza, że ludzie w wieku 65-80 lat praktycznie w ogóle nie wierzą, iż mogliby rozpocząć własną działalność gospodarczą i z powodzeniem nią zarządzać. Ten sam raport dowodzi, że reprezentanci tej grupy wiekowej są osobami mającymi szczególną chęć do podjęcia ryzyka. Być może wiedzą po prostu, że jeśli nie zrobią tego teraz, to nie będą mieli już kolejnej szansy. Autorzy raportu przyznają jednak, że przedsiębiorczy seniorzy chcący jeszcze działać na rynku, napotykają liczne przeszkody. Programy wspierania przedsiębiorczości kierowane są głównie do osób młodych, które akurat rzadziej są gotowe do podjęcia takiego wyzwania. Potwierdzają to statystyki. Według GEM, tylko 11% osób przed 29. rokiem życia prowadzi firmę. W grupie 30-49 lat jest to 18%. Tyle samo, bo również 18% samodzielnych przedsiębiorców odnotowuje się w grupie 50-64 lata. Co więcej, wśród osób między 65. a 80. rokiem życia, wciąż jest aż 13% biznesmenów! Widać zatem, że seniorzy mogą radzić sobie z biznesem równie dobrze, a może nawet lepiej niż młodzi ludzie.
Korzyści z aktywności biznesowej seniorów
Duńscy naukowcy zaznaczają, że starsi wiekiem przedsiębiorcy są naprawdę cenni dla rozwoju ekonomicznego, społecznego i środowiskowego. Swoimi działaniami wspierają politykę rządową wobec seniorów. Często tworzą miejsca pracy. Uważa się, że statystyczny przedsiębiorca-senior zatrudni więcej osób niż jego młodszy kolega po fachu. Osoby starsze chętniej zatrudniają pracowników w podobnym wieku, co poprawia status materialny tych seniorów, jednocześnie odciążając państwo z wypłaty emerytur. Z raportu GED wynika także, że starsi biznesmeni są bardziej skłonni do inwestowania. Aż 63% z nich na inwestycje przeznacza więcej środków niż średnia suma inwestycji wszystkich młodszych przedsiębiorców. Dla wielu ekspertów najważniejsza jest jednak rozwaga, z jaką seniorzy prowadzą swoje biznesy. Mają zwykle duże doświadczenie, które pozwala im rozsądnie zarządzać firmą, najczęściej przekazując ją w bardzo dobrym stanie kolejnym, młodszym pokoleniom.
Senior-przedsiębiorca na świecie
Ciekawostką może być fakt, że niski odsetek seniorów prowadzących własną firmę jest typowy akurat dla naszego kontynentu. W innych regionach świata bierność zawodowa osób starszych nie jest taka oczywista. Najlepiej pod tym względem prezentuje się region Afryki Subsaharyjskiej, gdzie przedsiębiorstwa posiada aż 35% osób w wieku 50-64 lata i 19% seniorów w przedziale wiekowym 65-80 lat. W Ameryce Łacińskiej jest to odpowiednio 27% i 14% seniorów. Na terenie Bliskiego Wschodu i Ameryki Północnej własne firmy prowadzi 23% tzw. „młodszych seniorów” i 7% „starszych seniorów”. W Azji odsetek ten wynosi odpowiednio 14% i 9%. Europa plasuje się na szarym końcu. Zaledwie 4% „młodych seniorów” odważyło się na otwarcie własnego biznesu w ostatnich 2 latach. O starszej grupie wiekowej zabrakło nawet danych. Jest to nieco zaskakujące, gdy weźmie się pod uwagę choćby liczbę oferowanych przez Unię Europejską programów dotacyjnych, które prowadzone były także w Polsce. Wiele z nich nie posiadało limitów wiekowych, a mimo to, seniorzy nie byli chętni do spróbowania sił w biznesie. Może to znak, że seniorów wciąż jeszcze czeka dużo do zrobienia?
