Mrowienie i drętwienie kończyn oraz twarzy, sztywność i skurcze mięśni – objawy często są uznawane za normę w starszym wieku, jednak przyczyną może być tężyczka. Czym jest tężyczka, jak się objawia i jak wygląda leczenie?
Tężyczka może mieć postać jawną lub utajoną:
Tężyczka jawna (hiperkalcemiczna) może być spowodowana przez:
- Usunięcie przytarczyc;
- Dysfunkcja przytarczyc;
- Hiperkalcemię (niedobór wapnia) w wyniku np. zespołu upośledzonego wchłaniania jelit, ostrego zapalenia trzustki, czy niedoboru witaminy D;
- Stosowanie diuretyków pętlowych (silnych leków moczopędnych).
Tężyczka utajona, inaczej spazmofilia może być spowodowana niedoborem magnezu oraz problemami z oddychaniem (hiperwentylacją).
Do osób szczególnie narażonych na wystąpienie tężyczki należą chorzy na alergię, choroby tarczycy oraz cukrzycę.
Objawy tężyczki mogą mieć różną postać i stopień nasilenia, diagnoza często jest utrudniona, ponieważ objawy mogą być mylnie przypisywane innym schorzeniom.
Objawy tężyczki jawnej:
- Mrowienie twarzy i palców,
- Napięcie i skurcze mięśni – skurcze mogą objąć mięśnie krtani i utrudniać oddychanie, co zagraża życiu;
- Uczucie rozdrażnienia i niepokoju – może dojść do ataku paniki z towarzyszącymi trudnościami w oddychaniu;
- Zaburzenia pamięci, trudności w koncentracji;
- Przewlekłe zmęczenie.
Tężyczka utajona może nie dawać żadnych objawów lub mogą one mieć nieswoisty charakter. Istnieją jednak objawy, które mogą wskazywać na prawdopodobieństwo występowania tej dolegliwości:
- Uderzenie brzegu mięśnia żwacza za pomocą młoteczka uaktywnia mimowolny skurcz twarzy – tzw. objaw chwostka;
- Przykurcz czwartego i piątego palca dłoni z jednoczesnym rozciągnięciem kciuka – tzw. dłoń położnika.
Tężyczka – leczenie
Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu z pacjentem oraz wyników badań: parathormon (PTH). Leczenie tężyczki polega na podawaniu soli wapnia w trakcie pobytu na oddziale szpitalnym. Często konieczne jest stosowanie preparatów uzupełniających poziom wapnia, magnezu oraz witaminy D.
Zapobiegawczo zaleca się stosowanie diety bogatej w wapń:
- Mleko;
- Sery;
- Ryby: szprotki wędzone, sardynki, łosoś;
- Soja;
- Orzechy;
- Warzywa: brokuły, fasola, pietruszka.