Czerwone krwinki (erytrocyty) transportują tlen z płuc do wszystkich komórek organizmu, a także odpowiadają za usuwanie z tychże komórek dwutlenku węgla. Erytrocyty, dzięki obecności hemoglobiny (czerwonego barwnika), mają zdolność wiązania cząsteczek tlenu i doprowadzania ich do konkretnych miejsc. Omawiane komórki mają za zadanie utrzymywać prawidłowy odczyn krwi, jak również biorą udział w procesach odpornościowych. W organizmie kobiety znajduje się około 3,5–5,2 mln/mm³ krwinek czerwonych, dla mężczyzn liczba ta jest większa i wynosi około 4,5–5,4 mln/mm³.
Badacze z Rosji i Japonii prowadzili eksperymenty naukowe na materiale pobranym z płuc osób zmarłych z powodu COVID-19. Badania pozwoliły wykazać, że koronawirus uszkadza erytrocyty powodując zmiany w strukturze błony komórkowej i rozmieszczeniu hemoglobiny w komórce. Wirus przyczynia się do rozwoju anemii hemolitycznej, co oznacza destrukcję krwinek czerwonych w krwiobiegu. Hemoglobina wędrująca z uszkodzonych erytrocytów dociera do śliny, gdzie przyczynia się do powstania metalicznego posmaku w ustach chorego. Proces produkowania krwinek czerwonych w szpiku kostnym również ulega zachwianiu z powodu obniżonej produkcji hormonu odpowiedzialnego za powstawanie nowych komórek. Wspomniany hormon o nazwie erytropoetyna wytwarzany jest w nerkach i wątrobie, a te narządy często są uszkadzane w przebiegu COVID-19. Szkodliwy wpływ koronawirusa na działanie przewodu pokarmowego przyczynia się do obniżonej produkcji witaminy B12, która również potrzebna jest do powstania nowych erytrocytów. Warto wspomnieć, że w przebiegu zakażenia koronawirusem uszkodzony może zostać miąższ śledziony, co prowadzi do zaburzeń w syntezie komórek odpornościowych i stwarza predyspozycje do rozwoju trudnych do wyleczenia, dodatkowych infekcji. Opisane mechanizmy patologiczne spowodowane są odpowiedzią organizmu na obecność wirusa, niestety reakcja ta ulega stopniowemu wzmocnieniu. Koronawirus wpływa negatywnie również na procesy krzepnięcia krwi, co związane jest z zaburzeniami w mechanizmach tworzenia płytek krwi.
Jakie są konsekwencje niskiego poziomu erytrocytów?
Spadek ilości erytrocytów powoduje niedotlenienie organizmu, co przekłada się na destrukcję komórek mózgowych, naczyń krwionośnych oraz wielu organów. Niewydolność wielonarządowa prowadzi do sytuacji, w której mechaniczna wentylacja nie jest w stanie utrzymać chorego przy życiu, bo brakuje w ustroju krwinek niosących tlen do tkanek. Terapię u pacjentów cierpiących na anemię hemolityczną powinno się rozpocząć od przetaczania koncentratu czerwonych krwinek i aplikowania witaminy B12.
Kto jest narażony na ryzyko uszkodzenia erytrocytów w przebiegu COVID-19?
– osoby w podeszłym wieku
– pacjenci borykający się z nadciśnieniem tętniczym, niedoborami odporności
– diabetycy i osoby otyłe
– pacjenci z nowotworami oraz patologiami związanymi z funkcjonowaniem szpiku kostnego
– kobiety ciężarne
