W poprzednim artykule omówiona została instytucja współwłasności. Wymienione zostały również jej rodzaje. W ramach przypomnienia istnieję współwłasność łączna i współwłasność ułamkowa, której poświęcony jest przedmiotowy artykuł.
Na wstępie zaznaczyć należy, że współwłasność ułamkowa nie jest stosunkiem trwały i bardzo często przypadkowym np. mieszkania znajdujące się w bloku spółdzielni mieszkaniowej. Z powyższego stosunku wynika dla każdego ze współwłaścicieli prawo do żądania zniesienia w każdym czasie danej współwłasności, co zostało przedstawione w Kodeksie cywilnym w art. 195 – 222.
Zgodnie z art. 198 kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych. Wskazać przy tym należy, że każdy z udziałów określony jest za pomocą ułamków bądź kwot, dlatego istnieje możliwość jego zniesienia. Ponadto w przypadku, kiedy nieznana jest wartość ułamkowa każdego z udziałów, przyjmuje się, ze udziały te są równe. Jest to tzw. domniemanie. Przykładem może być zakup np. mieszkania przez dwie osoby, które nie określiły swojego wkładu. Wówczas domniemywa się, że ich udziały wynoszą po 50%. W przypadku, gdy jedna z tych osób będzie chciała zbyć swój udział, to nie potrzebuje zgody drugiego współwłaściciela.
Warto jednak zaznaczyć, że w chwili, gdy chcemy rozporządzać rzeczą wspólną lub też pragniemy przeprowadzić czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, o którym była już mowa we wcześniejszych artykułach, np. wynajem mieszkania, to wówczas jest nam zgoda pozostałych współwłaścicieli. Często jednak dochodzi do sytuacji, w których pozostali nie wyrażają na określone czynności zgody. Wówczas pozostaje jeszcze możliwość rozstrzygnięcia sporu przez sąd. Zgodnie bowiem z art. 199 kodeksu cywilnego w braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli.
Niestety bardzo często w życiu każdego człowieka może dość do sytuacji kiedy nawet sąd nie jest w stanie pomóc w uzyskaniu wyżej omawianego celu. Ponadto sami, podejmując polemikę, nie możemy dojść do porozumienia z pozostałymi współwłaścicielami co do przedmiotu naszej współwłasności i jego dalszej bytności. Wówczas w takiej sytuacji pozostaje tylko jedno rozwiązanie, jakim jest zniesienie współwłasności, o czym będzie mowa w kolejnym artykule.
