Czynnikami predysponującymi do rozwoju nowotworów są: podeszły wiek, skłonność dziedziczna, czynniki środowiskowe. Nie mamy wpływu na starzenie się organizmu, ani na dziedziczenie, ale możemy skomponować jadłospis z produktów, które przeciwdziałają zachorowaniu na raka bądź są czynnikiem wspierającym leczenie nowotworów. Dieta składająca się w przeważającej części z cukrów prostych (słodycze) oraz nasyconych tłuszczów (wieprzowina, wołowina, kiełbasy, wędliny) jest odpowiedzialna w 35% za występowanie nowotworów.
Produkty pomocne w walce z nowotworami:
– owoce i warzywa bogate w witaminę C
– ciemnozielone warzywa, nasiona roślin strączkowych zawierające foliany
– czerwone i pomarańczowe warzywa i owoce zawierające karotenoidy
– warzywa cebulowate (cebula, czosnek, por)
– warzywa niskoskrobiowe (ogórek, pomidor, brokuły, sałata, papryka, seler naciowy)
– produkty z zawartością likopenu ( pomidory, czerwone grejpfruty, arbuzy)
– produkty mające w składzie selen (chude mięso i ryby, brązowy ryż, pszenica, owies, kukurydza)
Produkty, które należy ograniczyć lub wyeliminować przy układaniu jadłospisu dla pacjenta chorego na raka:
– solone przekąski
– wołowina, wieprzowina
– mięso konserwowane, wędzone, solone, grillowane
– alkohol
Osoby leczące chorobę nowotworową powinny pamiętać, iż prawidłowo ułożona dieta zapobiega niedożywieniu, minimalizuje ryzyko powikłań pooperacyjnych i działań ubocznych chemioterapii, radioterapii i hormonoterapii. Należy skupić się na utrzymaniu właściwej masy ciała, dostarczeniu odpowiedniej ilości witamin i składników mineralnych, pobudzeniu układu odpornościowego organizmu.
Dieta w trakcie leczenia raka powinna:
- być lekkostrawna z ograniczeniem ilości cukru i tłuszczu zwierzęcego
- uwzględnić podwyższone zapotrzebowanie na białko i energię
- zawierać odpowiednią ilość płynów
Dzienne zapotrzebowanie na białko wynosi 15-20% ogólnej kaloryczności diety. Proporcja białka roślinnego (produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych) do zwierzęcego (mięso, produkty mleczne) powinna wynosić 1:1. Białko zwierzęce jest pełnowartościowe i lepiej przyswajalne, ale należy brać pod uwagę, iż przy chorobach nerek nie należy stosować diety wysokobiałkowej.
Węglowodany powinny stanowić około 55% dziennej podaży energetycznej. Najlepiej, aby ich źródłem były produkty pełnoziarniste, czyli razowe pieczywo, brązowy ryż i makaron, kasze. Słodycze, dżemy wysokosłodzone należy wyeliminować z jadłospisu, gdyż nowotwór wykorzystuje cukier do wzrostu. Cukry proste zawarte w słodyczach mogą nasilić objawy niepożądane leczenia przeciwnowotworowego np. wymioty.
Tłuszcze mają zapewnić nie więcej niż 30% dziennego zapotrzebowania energetycznego. Czerwone mięso, sery żółte, podroby należy znacznie ograniczyć w diecie. Produkty, które trzeba uwzględnić
w jadłospisie to chudy drób, mięso z królika, cielęcina, orzechy, nasiona słonecznika. Nie wolno zapominać o wielonienasyconych kwasach tłuszczowych omega-3 występujących w oleju rzepakowym, oliwie z oliwek, tłustych rybach morskich, awokado, kakao. Związki te potrafią zmniejszyć stan zapalny w organizmie i spowolnić powiększanie się guzów nowotworowych.
Codziennie trzeba pamiętać o wzbogaceniu diety o świeże warzywa i owoce w ilości przynajmniej 400g na dobę. Jeśli choroba nie pozwala na spożycie surowych warzyw, to można je gotować na parze lub w wodzie, aby lekko zmiękły (nie jest korzystne rozgotowywanie). Można też miksować owoce, a otrzymany w ten sposób sok rozcieńczyć wodą bez dodatku cukru.
