Język to narząd składający się z mięśni poprzecznie prążkowanych, jego funkcją jest mieszanie kęsa pokarmowego podczas przeżuwania, przemieszczanie pokarmu w kierunku gardła oraz ułatwienie mówienia. Niektóre choroby powodują zmiany w wyglądzie języka, który u zdrowej osoby powinien być wilgotny i różowy.
Leukoplakia włochata – rogowacenie białe
Leukoplakia objawia się jako białe smugi usytuowane najczęściej na bocznej powierzchni języka. Zmiany te nie powodują dolegliwości bólowych, więc bywają bagatelizowane przez pacjentów. Leukoplakia może być spowodowana stanem przedrakowym bądź niedoborami odporności.
Język włochaty
Zmiany tego typu mogą pojawić się u osób zaniedbujących higienę jamy ustnej, konsumujących pokarmy ubogie w błonnik, a także stosujących używki. Język włochaty, to określenie dla patologicznie zmienionych brodawek nitkowatych na powierzchni organu, przez co przypominają one włosy. Na języku może również wystąpić brązowy nalot dający się usunąć pod wpływem czyszczenia. Często wraz z nalotem pojawia się przykry zapach z jamy ustnej.
Język geograficzny
Gdy na języku pojawiają się miejsca pozbawione brodawek nitkowatych, narząd przypomina wyglądem mapę. Z taką sytuacją spotkać się można u palaczy papierosów oraz u osób cierpiących na zakażenia grzybicze. Do powyższych zmian na języku może też doprowadzić łuszczyca, a zwłaszcza jej ciężka postać.
Wpływ infekcji na wygląd języka
Wirusy z rodziny Herpes wywołujące opryszczkę oraz ospę wietrzną mogą powodować powstanie pęcherzyków tworzących owrzodzenia. Bakterie z rodzaju paciorkowców wpływają na powiększenie brodawek językowych, co prowadzi zabarwienia języka na kolor czerwony. Zakażenia grzybicze są przyczyną nadżerek w jamie ustnej, pęknięć w kącikach ust oraz prowadzą do pokrycia języka białym nalotem, który może objąć także podniebienie.
Niski poziom witamin i minerałów
Niedokrwistości niedoborowe (np. anemia z niedoboru żelaza) prowadzą do zmiany barwy języka na bladoszarą bądź białą. Dochodzi także do zaniku brodawek, co daje wrażenie gładkiego narządu. Pojawia się także ból w jamie ustnej, a kąciki ust mają tendencję do pękania. Niedobory witamin, zwłaszcza niski poziom witaminy B12 skutkuje powiększeniem języka oraz wystąpieniem dolegliwości bólowych.
Odwodnienie
Omawiany narząd może odzwierciedlać stan odwodnienia organizmu powodowany przegrzaniem. Objawem ubytku wody z organizmu jest wysychanie języka, jego pękanie oraz pojawienie się żółtego nalotu.
Cukrzyca
Zbyt wysoki poziom glukozy we krwi prowadzi do wysychania języka i powoduje dolegliwości bólowe oraz trudne do wyleczenia afty. Towarzyszące cukrzycy typu 2 podniesione stężenie trójglicerydów wywołuje sinienie języka i powiększanie się żył znajdujących się w tym narządzie. Poszerzone naczynia krwionośne widoczne na dolnej powierzchni języka mogą sygnalizować rozwój reumatoidalnego zapalenia stawów. Czy zmiany dotyczące języka mogą świadczyć o nowotworze?
Rak języka dotyka najczęściej osób uzależnionych od alkoholu bądź nałogowo palących papierosy. Wszelkie długo gojące się owrzodzenia i nadżerki, zmiany w ruchomości i objętości narządu powinny zostać zdiagnozowane. Rak usytuowany na tylnobocznej powierzchni języka może objawiać się zaburzeniami połykania i bólem przy przełykaniu.
