Jako zalecenie przy rozmaitych chorobach, czy po zabiegach operacyjnych bardzo często słyszymy o konieczności wprowadzenia diety lekkostrawnej. Na czym dokładnie polega taka dieta i w jakich przypadkach należy wprowadzić ją do życia seniora?
Co to jest dieta lekkostrawna?
Dieta lekkostrawna polega na przyjmowaniu posiłków, które dla naszego organizmu nie stanowią obciążenia i nie zmuszają układu pokarmowego do nadmiernego wysiłku. Bezwzględnym zaleceniem takiej diety są choroby układu trawiennego oraz zabiegi w jego obrębie. Są to np.:
• kamica dróg żółciowych,
• zaburzenia przewodu pokarmowego na wskutek długotrwałej pozycji leżącej,
• niestrawność,
• wrzody przewodu pokarmowego,
• zespół jelita drażliwego i inne choroby jelit,
• choroby wątroby i trzustki;
• choroby żołądka (nieżyt, refluks),
• rekonwalescencja po operacjach.
Wbrew ogólnemu przekonaniu na dietę lekkostrawną powinny zdecydować się osoby mające problemy również z innymi dolegliwościami. Każda choroba powoduje osłabienie organizmu, warto więc zadbać o to, aby ciało seniora mogło skupić się na regeneracji, a nie na długotrwałym i uciążliwym trawieniu nieodpowiednich pokarmów.
Produkty lekkostrawne:
• mięso: indyk i kurczak bez skórki, sporadycznie wołowina i cielęcina – przygotowywane przez gotowanie lub pieczenie w foli.
• warzywa i owoce gotowane lub duszone na parze: marchew, buraki, fasola szparagowa, cukinia, dynia, borówki, jabłka, banany.
• oliwa z oliwek i olej lniany, kukurydziany, sojowy;
• jasne, czerstwe pieczywo;
• kasza jaglana, płatki owsiane, kasza manna, ryż;
• chudy ser biały;
• przyprawy: majeranek, koperek, natka pietruszki;
• niegazowana woda mineralna.
Warzywa i owoce zjadane na surowo zachowują najwięcej witamin i mikroelementów i w takiej formie zazwyczaj zaleca się je spożywać, są wówczas najzdrowsze, jednak niestety nie najłatwiej trawione. W przypadku diety lekkostrawnej należy poddać je lekkiej obróbce termicznej lub przynajmniej zetrzeć na tarce bądź przyrządzić przecier, sok, zupę. Działania takie sprawiają, że włókna błonnikowe ulegają rozerwaniu, co ułatwia trawienie i nie podrażnia żołądka.
Przeciwwskazania w diecie lekkostrawnej:
Zalecenia dotyczące diety lekkostrawnej przypominają zasady racjonalnego żywienia. Należy unikać używek (alkohol, papierosy, kawa, herbata), potraw tłustych i smażonych.
Jak długo należy stosować dietę lekkostrawną?
Dieta lekkostrawna może być zalecana do wprowadzenia na stałe lub jako element przejściowy w trakcie leczenie, rekonwalescencji lub przygotowania do zabiegu. Wprowadza się niewielkie modyfikacje w zależności od indywidualnej potrzeby.
Dieta lekkostrawna ze szczególnym ograniczeniem tłuszczów stosowana jest przy chorobach wątroby, trzustki i dróg żółciowych. Po zabiegach (np. usunięciu pęcherzyka żółciowego) początkowo stosuje się dietę płynną (papki, kleiki, musy), a następnie stopniowo przechodzi się na dietę lekkostrawną. Choroby żołądka, dwunastnicy i przełyku (np. wrzody, nadżerki) wymagają przyjmowania posiłków, które nie pobudzają wydzielania soków żołądkowych. Każdy organizm jest inny i wymaga dostosowania jadłospisu do własnych preferencji.
Przykład jadłospisu lekkostrawnego
Śniadanie: płatki jaglane z malinami, banan, zielona herbata.
Drugie śniadanie: kromka jasnego pieczywa z chudym serkiem, plasterkiem chudej wędliny i pomidorem obranym ze skórki.
Obiad: pstrąg gotowany na parze lub pieczony w foli, warzywa gotowane na parze.
Podwieczorek: kisiel lub przecier owocowy.
Kolacja: zupa jarzynowa.
+ przynajmniej 2 litry niegazowanej wody mineralnej dziennie
