Dowód osobisty, jak powszechnie wiadomo jest dokumentem tożsamości, dzięki któremu, kolokwialnie mówiąc, można zidentyfikować daną osobę. Ponadto stanowi on potwierdzenie tożsamości (jak zresztą wskazuje sama nazwa) oraz poświadczenie obywatelstwa. Ważną cechą dowodu osobistego jest również uprawnieniem obywateli (nie tylko Polski) do swobodnego przekraczania granic:
- państw członkowskich Unii Europejskiej,
- państw Europejskim Obszarze Gospodarczym[1], które nie należą do państw członkowskich Unii Europejskiej,
- państw, które nie są stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zaś ich obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób.
Przechodząc do przedmiotowego pytania, wskazać przede wszystkim należy, że na gruncie obowiązującego nas prawa polskiego nie ma bezpośrednio wskazanego przepisu, który zobowiązywałby obywateli państwa polskiego do obowiązkowego noszenia przy sobie dowodu osobistego. Jednakże dowód osobisty może być przydatny w momencie, w którym np. funkcjonariusz Policji bądź funkcjonariusz straży miejskiej zwróci się do nas o okazanie dokumentu tożsamości. Zgodnie bowiem z art.
65 § 1. Kto umyślnie wprowadza w błąd organ państwowy lub instytucję upoważnioną z mocy ustawy do legitymowania:
- co do tożsamości własnej lub innej osoby,
- co do swego obywatelstwa, zawodu, miejsca zatrudnienia lub zamieszkania,
podlega karze grzywny.
- 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi nie udziela właściwemu organowi państwowemu lub instytucji, upoważnionej z mocy ustawy do legitymowania, wiadomości lub dokumentów co do okoliczności wymienionych w § 1.
Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowego artykułu, zwrócić uwagę przede wszystkim należy na fakt, w którym każdy z nas obowiązany jest do udzielenia informacji właściwemu organowi państwowemu lub instytucji, która jest upoważniona do legitymowania. Czyli nie musimy nosić przy sobie dowodu osobistego, ale jesteśmy obowiązani do podania danych osobowych, które pozwolą na identyfikację naszej osoby w bazie danych. Uchylając się od tego obowiązku popełniamy wykroczenie, które zagrożone jest karą grzywny. Wskazać przy tym należy, że sprawa niekoniecznie może zakończyć się wystawieniem mandatu, ale może zostać również skierowana na drogę sądową, gdzie obok kary grzywny zostaną na nas nałożone koszty związane z postępowaniem.
Na marginesie warto również zaznaczyć, że każdy obywatel państwa polskiego z chwilą ukończenia 18 roku życia jest obowiązany do POSIADANIA czyli wyrobienia dowodu osobistego, nie zaś do noszenia go przy sobie przez cały czas.
[1] Europejski Obszar Gospodarczy (EOG) – jest to strefa wolnego handlu oraz wspólny rynek, które obejmują państwa członkowskie Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu za wyjątkiem Szwajcarii.