Hipochondria to schorzenie o podłożu psychologicznym, które uznaje się za chorobę nerwicową, stąd dolegliwość ta bywa nazywana nerwicą hipochondryczną. Opiekując się seniorem stale uskarżającym się na swój stan zdrowia warto wiedzieć, kiedy konieczna może okazać się pomoc specjalisty oraz w jaki sposób reagować na zachowanie podopiecznego.
Czym jest hipochondria?
Hipochondria należy go grupy chorób nerwicowych, ponieważ główną cechą wspólną dolegliwości tego typu jest przewlekły i nawracający charakter objawów. Osoby cierpiące na hipochondrię wykazują przekonanie o tym, że cierpią na poważną chorobę. Hipochondrycy zwykle upatrują objawów choroby dotyczącej jednego lub dwóch narządów, bądź części ciała.
Hipochondria może ujawnić się w każdym wieku oraz u obu płci, jednak nieco częściej dotyczy kobiet oraz osób najstarszych z rodzeństwa. Dzieci, które urodziły się jako pierwsze bywają otaczane nadmierną troską rodziców, co prawdopodobnie ma wpływ na późniejsze skłonności do hipochondrii. Zdarza się również, że choroba ta bywa odzwierciedleniem potrzeby uwagi i troski od innych, zwłaszcza w przypadku osób, które miały nieszczęśliwe dzieciństwo.
Jakie są objawy hipochondrii?
Rozwój hipochondrii może nastąpić po rzeczywistym przebyciu danej choroby. Osoba, która doznała wielu przykrości spowodowanych leczeniem danego schorzenia może nadmiernie odczuwać późniejsze dolegliwości sądząc, że jest to symptom nawrotu lub innej choroby. Niekiedy hipochondria ma charakter okresowy, czyli chory odczuwa nasilone objawy przez pewien czas, po czym następuje chwilowa ulga.
Warto zaznaczyć, że hipochondria nie jest bólem psychogennym, ani Zespołem Munchhausena, który polega na symulowaniu objawów. Hipochondrycy naprawdę uznają swoje dolegliwości za prawdziwe, chociaż nie mają one podłoża fizjologicznego.
Poza doszukiwaniem się symptomów w wielu przypadkach prawdziwe dolegliwości są odczuwane przez osobę chorą ze znacznym nasileniem. W konsekwencji hipochondryk błahe bóle, jak niegroźne otarcie, czy minimalne ukłucie może odczuwać jako silny ból świadczący o poważnej chorobie.
Jak postępować z hipochondrykiem?
Warto zaznaczyć, że hipochondria powinna być leczona pod okiem specjalisty. Jeśli podejrzewa się u seniora to schorzenie, w żadnym wypadku nie można samodzielnie stawiać diagnozy. Bez odpowiednich badań lekarskich nie możemy mieć pewności co do przyczyny dolegliwości. Leczenie hipochondrii zawsze poprzedzone jest serią badań kontrolnych, które wykluczają inne choroby. Co więcej, hipochondria może występować jednocześnie z depresją i lękiem, dlatego pomoc lekarza jest niezbędna.
Opiekun seniora oraz jego najbliższa rodzina powinni mieć jednak na uwadze, że ich wsparcie jest w tym przypadku niezbędne. Osoba chora na hipochondrię odczuwa potrzebę wyżalenia się, jednak wysłuchując skarg chorego nie należy nadmiernie przykuwać do nich uwagi, tak by osoba chora nie odniosła wrażenia, że im bardziej się żali, tym większe zainteresowanie wzbudza. Należy delikatnie sugerować hipochondrykowi, by większą uwagę skupił na innych czynnościach dotyczących życia codziennego, np. na rozrywce, rodzinie itp. Warto pochwalić chorą osobę gdy udaje jej się na pewien czas zaprzestać doszukiwania się objawów.
Dobrym rozwiązaniem może być terapia grupowa, która skłania hipochondryka do wysłuchania problemów innych, a nie skupiania się jedynie na sobie. Podobny wpływ może mieć domowe zwierzę. Hipochondryk opiekujący się pupilem kieruje swoją uwagę właśnie na zwierzę i jego potrzeby.
Warto zaznaczyć, że hipochondrycy często przyjmują duże ilości leków oraz mogą nie przestrzegać zaleceń lekarza na własną rękę zwiększając dawki leków. Zwykle osoby chore stosują wiele preparatów jednocześnie, co stwarza rzeczywiste zagrożenie dla zdrowia. Należy więc obserwować hipochondryka oraz wspominać mu o możliwych działaniach niepożądanych oraz konsekwencjach takiego postępowania.
