Lawenda jest niewielkim, zwartym krzewem, który przywędrował do nas z krajów o cieplejszym klimacie. Charakteryzuje się kwiatostanami w różnych kolorach, które w zależności od odmiany mogą być fioletowo-niebieskie, jaskrawoniebieskie, białe lub różowe. To właśnie te piękne kwiatostany sprawiły, że lawenda na dobre zagościła w polskich ogrodach.
Jednak na bajecznym wyglądzie nie koniec, bowiem lawenda znana jest na całym świecie z licznych właściwości leczniczych. Jadalne kwiaty lawendy lekarskiej służą do pozyskiwania olejku lawendowego, a suszone nadają się do przyrządzania naparów, nalewek i okładów.
Historia lawendy sięga początku świata. Ponoć Adam i Ewa zrywali ją w Raju, a Maria Magdalena namaszczała lawendą stopy Jezusa. Natomiast w Średniowieczu lawenda traktowana była jak uniwersalne zioło na każdą przypadłość.
W dzisiejszych czasach właściwości lecznicze lawendy zostały potwierdzone wieloletnimi badaniami, a sama lawenda znalazła zastosowanie w medycynie, zielarstwie, ogrodnictwie, przemyśle kosmetycznym i perfumeryjnym oraz w kulinariach.
Olejek i napar lawendowy
Olejek lawendowy wykazuje właściwości antyseptyczne i przeciwgrzybiczne. Łagodzi podrażnienia skóry i przyśpiesza gojenie ran. Działanie regenerujące naskórek znalazło zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Lawenda wchodzi w skład wielu toników do twarzy, balsamów do ciała, mydeł i kremów. Olejek z lawendy łagodzi również ukąszenia owadów oraz odkaża drobne rany i zadrapania.
Ponadto zapach lawendowego olejku eterycznego działa kojąco na nerwy i stres, a tym samym pomaga spokojnie zasnąć. Uspokajające działanie lawendy znane jest od wieków. W Średniowieczu leczono nią otępienie. Dziś wiadomo, że lawenda choroby psychicznej nie wyleczy, lecz badania potwierdzają jej uspokajające właściwości. Olejek lawendowy wcierany w skórę lub stosowany w formie inhalacji zmniejsza stres i niepokój. Zapach lawendy zmniejsza napięcie i poprawia nastrój w niekomfortowych sytuacjach, jak np. oczekiwanie na wizytę u lekarza lub pobyt w szpitalu. Inhalacje z lawendy zmniejszają wytwarzanie kortyzolu – hormonu stresu.
Olejek lawendowy oraz okłady z naparu rozszerzają naczynia krwionośne, dlatego mogą być stosowane przy bólach reumatycznych, bólach stawów i mięśni. Kilka kropli olejku wcieranych w skronie pomaga również przy bólach głowy.
Lawenda ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i odkażające. Napary mogą być stosowane przy dolegliwościach związanych z zapaleniem pęcherza, niestrawnością i wzdęciami. Poprzez pobudzanie wydzielania soków żołądkowych zwiększa apetyt. Napary są pomocne przy bólach brzucha związanych z gromadzeniem gazów i kolkami.
Jak stosować lawendę?
3-4 krople olejku lawendowego należy wymieszać z 10 ml bezzapachowego olejku bazowego (np. z parafiną). Olejek można stosować do masażu ramion, skroni i całego ciała.
Do inhalacji należy rozpuścić 3-4 krople olejku w 20 ml gorącej wody.
Napar przyrządza się przez zalanie gorącą wodą 1 g suszonych kwiatów lawendy. Można pić sam lub do herbaty 3 razy dziennie.
Uwaga! – olejku lawendowego nie należy przyjmować doustnie. Jedynie napary z suszonych kwiatów nadają się do spożycia, a dawki warto skonsultować z lekarzem.
Lawenda – przeciwwskazania
Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku osób cierpiących na cukrzycę lub mających wrażliwą skórę. Przeciwwskazaniem do stosowania olejku lawendowego jest ciąża i karmienie piersią.