Zapalenie wątroby, to odpowiedź narządu na działanie czynnika uszkadzającego, najczęściej wirusa. Ostre wirusowe zapalenie wątroby najczęściej wywoływane jest przez wirusy hepatotoksyczne. Ostry stan zapalny może przejść w stan przewlekły za sprawą oddziaływania opornego wirusa, zaburzeń układu odpornościowego. Końcowym stadium przewlekłego zapalenie jest marskość wątroby, która w zaawansowanym stadium prowadzi do niewydolności organu.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A wywołane jest przez wirus przenoszący się głównie drogą pokarmową. Przed tą chorobą można się zaszczepić, co zabezpieczy organizm przed zachorowaniem na około 20 lat. Szczepienia zaleca się osobom cierpiącym na przewlekłą chorobę wątroby i osobom wybierającym się do krajów o wysokim stopniu ryzyka zakażeniem WZW A. Objawy choroby przypominają zatrucie pokarmowe lub grypę, występują bóle stawowe i mięśniowe, następnie dochodzi do zażółcenia skóry i ciemnienia moczu. Objawy choroby pojawiają się od 2 do 7 tygodni począwszy od chwili zakażenia i mogą trwać nawet do 3 miesięcy. U osób po 50 roku życia, które dodatkowo cierpią na przewlekłą chorobę wątroby spowodowaną innymi schorzeniami, może dojść do powikłań WZW A w postaci nadostrego lub piorunującego zapalenia wątroby z ostrą niewydolnością tego narządu.
Przestrzegając zasad higieny można ustrzec się WZW A. Istotne jest mycie rąk prze jedzeniem oraz po wyjściu z toalety. Należy pić wodę z bezpiecznych źródeł i odpowiednio przechowywać żywność. Styczność z odpadami komunalnymi i płynnymi nieczystościami też stwarza ryzyko zakażenia, bo chory na WZW A wydala pewne ilości wirusa wraz ze stolcem przez kilka tygodni.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B może przebiegać bez objawów ostrej lub przewlekłej infekcji. U seniorów wskaźnik umieralności z powodu ostrej postaci zapalenia sięga około 2%. Objawy potęgują się powoli, a jeśli dojdzie do zaburzeń w funkcjonowaniu wątroby, to pojawia się gorączka, utrata apetytu, osłabienie i nudności. Wirus HBV wywołujący WZW B jest 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV. Aby ustrzec się tej wirusowego zapalenia wątroby typu B, warto zastosować specjalną szczepionkę. U osób w wieku podeszłym, u cukrzyków oraz u osób otyłych i palących papierosy skuteczność szczepionki jest niższa (60-70%). Samo szczepienie jest bezpieczne i rzadko prowadzi do wystąpienia odczynów o charakterze miejscowym.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C przenosi się poprzez kontakt z krwią nosiciela. Trzeba wystrzegać się używania przyrządów mogących mieć styczność z krwią chorego np. szczoteczka do zębów, golarka. U większości zakażonych osób nie występują żadne symptomy wskazujące na rozwój choroby, ale część pacjentów skarży się na bóle stawów, swędzącą skórę, bóle mięśni, zmęczenie. Zakażenie WZW C może doprowadzić do rozwoju marskości wątroby, co daje objawy takie jak:
– obrzęki nóg i brzucha
– krwawienia z przewodu pokarmowego
– zaczerwienienie dłoni z powodu rozszerzenia naczyń krwionośnych
– zanik mięśni
W końcowym stadium marskości rozwija się encefalopatia wątrobowa, która uszkadza mózg i układ nerwowy.
W celu stwierdzenia, czy doszło do zakażenia wirusem HCV, trzeba wykonać badania krwi na obecność przeciwciał. Gdy wynik jest dodatni należy wykonać kolejny test – tym razem na obecność wirusa HCV. Do tej pory nie udało się wyizolować szczepionki przeciwko WZW C.
