Porozumiewanie się między sobą, rozmowa z innymi ludźmi to jeden z najważniejszych elementów naszego funkcjonowania. Wyrażanie uczuć, potrzeb, mówienie o nich wpływa nie tylko na lepsze samopoczucie i poprawę jakości życia, ale także na poczucie własnej tożsamości. Osoby starsze, zwłaszcza w bardzo podeszłym wieku, to zazwyczaj osoby z otępieniem, które trzeba nakłaniać i zachęcać do komunikowania się i robić to w ich własnym rytmie i na ich zasadach.
Warto pamiętać, że komunikowanie się to nie tylko mowa, ale także gesty, ruchy, mimika – są one bardzo ważne i należy zwracać na nie uwagę zwłaszcza u osób z otępieniem, które miewają trudności z mową.
Seniorzy z zespołem otępienia – jak się komunikować
Otępienie charakteryzuje się przede wszystkim zaburzeniami komunikacji – seniorowi zaczyna brakować słów, zapomina jak nazywają się przedmioty, przekręca wyrazy, szybko zapomina, co chciał powiedzieć. W późniejszym etapie osoba chora nie pamięta, jak nazywają się jego bliscy, a z czasem może całkowicie przestać mówić. Istnieje wiele wskazówek, aby ułatwić komunikację z osobą starszą:
- Żyj normalnie, dla osoby z otępieniem stabilizacja i poczucie bezpieczeństwa (życie bez zmian) jest bardzo ważne,
- W rozmowie pomagaj sobie gestykulacją,
- Staraj się mówić wolno, zrozumiale, krótkimi, prostymi zdaniami,
- Komentuj to, co robisz, i nazywaj przedmioty, które znajdują się w zasięgu wzroku,
- Zachęcaj chorego do mówienia,
- Nie przerywaj mu jego wypowiedzi i nie poprawiaj ciągle błędów – to może zniechęcić do mówienia,
- Nie wymagaj zbyt trudnych rzeczy,
- Zwracaj uwagę na mimikę twarzy, gesty i mowę ciała,
- Daj więcej czasu na przetworzenie informacji,
- Wraz z rozwojem choroby fikcja zaczyna mieszać się z prawdą, dlatego senior może mówić rzeczy, które odbiegają od prawdy; nie zaprzeczaj kategorycznie, tylko staraj się ominąć temat,
- Słuchaj uważnie, poproś o powtórzenie, jeśli nie rozumiesz, pomóż dobrać odpowiednie słowa,
- Okazuj osobie starszej uczucia, czasem przytulenie, kontakt fizyczny pozwala mu zaakceptować siebie i pozwala na utrzymanie bliskich relacji, które są bardzo ważne w komunikacji,
- Staraj się skupiać uwagę chorego na sobie.
Komunikacja wraz z rozwojem choroby i wiekiem może stawać się coraz trudniejsza, jednak do ostatnich chwil warto zachęcać osobę do rozmawiania i nakłaniać do wyrażania uczuć i potrzeb.
