Kleszcze są jednym z głównych postrachów lasu, parków i łąk. Te niewielkie pajęczaki nie budzą lęku ze względu na swój wygląd, a przez ryzyko groźnych chorób jakie przenoszą. Jak można się uchronić przed kleszczami i co daje szczepienie?
Jakie choroby przenoszą kleszcze?
Ukąszenie kleszcza zwykle jest nieodczuwalne. Te pajęczaki wydzielają bowiem substancję znieczulającą, dlatego nieświadomy żywiciel kleszcza może nosić go na ciele przez długi okres. Gdy kleszcz napije się już ludzkiej krwi, rozpoczyna wydalanie tym samym otworem. Jeśli kleszcz, który nas ukąsił jest nosicielem zarazków, może dojść do zakażenia groźną chorobą. W Polsce kleszcze najczęściej przenoszą zakażenia takie jak:
- Choroba z Lyme, lepiej znana pod nazwą borelioza;
- Kleszczowe zakażenie mózgu.
Jak działa szczepionka na kleszcze?
Niestety, określenie szczepionka na kleszcze nie istnieje. W rzeczywistości szczepienie chroni jedynie przed jedną chorobą wywoływaną przez te pajęczaki, czyli kleszczowym zapaleniem mózgu. Żeby uchronić się przed boreliozą i innymi zarazkami przenoszonymi przez kleszcze, należy stosować profilaktykę przeciw ukąszeniom: odpowiedni strój, unikanie siedlisk kleszczy, czy stosowanie preparatów odstraszających.
Niemniej jednak warto skorzystać ze szczepienia, głównie z powodu wysokiego ryzyka, jakie niesie ze sobą wirusowe zapalenie mózgu. Jest to choroba, na którą jak do tej pory nie wynaleziono lekarstwa. Jedynym sposobem jej zwalczania jest szczepienie ochronne. Wirus atakuje układ nerwowy, a jego powikłania prowadzą do kalectwa, a często nawet do zgonu.
Szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu mózgu inicjuje wytwarzanie przeciwciał ochronnych, które zapobiegają rozwojowi wirusa po ewentualnym ukąszeniu.
Kiedy się zaszczepić?
Schemat szczepienia obejmuje trzy dawki standardowe oraz możliwość szczepienia przyśpieszonego.
Sezon żerowania kleszczy przypada na okres letni, od kwietnia do listopada. Zwykle o profilaktyce myślimy tuż przed planowaną wycieczką do lasu, warto jednak wiedzieć, że aby szczepionka działała należy zaszczepić się wcześniej. Dopiero po podaniu drugiej dawki zyskujemy ochronę przed tą niebezpieczną chorobą.
Pierwszą dawkę podaje się w dowolnym czasie, jednak najlepiej w okresie zimowym (przed wzmożoną aktywnością kleszczy). Kolejna dawka zwykle podawana jest po 1-3 miesiącach lub po dwóch tygodniach w wersji przyśpieszonej. Już wtedy dochodzi do uodpornienia, jednak szczepienie należy powtórzyć przed następnym sezonem, czyli po 5-12 miesiącach od dawki drugiej. Dla zachowania ochrony szczepienie powtarza się podając jedną dawkę powtarzającą co 5 lat, natomiast w przypadku osób starszych co 3 lata.
