Bardzo ważne jest, by osoby opiekujące się seniorami potrafiły rozpoznać objawy stanu zagrażającego życiu. Jedną z częstych przypadłości jest udar mózgu wymagający natychmiastowej reakcji. Istnieją pewne symptomy, które mogą zwiastować zbliżający się udar, a ich odpowiednio wczesne rozpoznanie przyśpiesza akcję ratunkową, a tym samym zwiększa szanse chorego. Zobacz, co przyczynia się do udaru mózgu i jak rozpoznać pierwsze objawy.
Kto jest w grupie ryzyka?
Udar mózgu pojawia się nagle, nawet w przeciągu kilku sekund chory upada, traci przytomność. Szybki przebieg tej choroby nie oznacza jednak, że nie mamy na nią wpływu. Istnieje szereg czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Zwykle styl życia oraz współistniejące choroby są główną przyczyną następującego udaru, dlatego też choroba najczęściej dotyczy osób starszych. Zdarza się jednak, że udar dotyka ludzi bardzo młodych, nawet przed 30. rokiem życia.
Warto pamiętać, że za udar mózgu odpowiada m.in. stan układu krążenia. Co więcej, wyróżniamy udar wynikający z zablokowania dopływu krwi do komórek mózgu, jak również wylew będący następstwem pęknięcia naczynia żylnego. Wszelkie choroby oraz czynniki wpływające na stan naczyń żylnych predysponują więc do wystąpienia udaru.
Na udar mózgu szczególnie narażone są osoby, które cierpią na choroby, takie jak:
- nadciśnienie tętnicze;
- zaburzenia rytmu serca, głównie migotanie przedsionków;
- cukrzyca;
- miażdżyca;
- otyłość brzuszna;
- depresja, stres, stany lękowe.
Niemniej istotny w przypadku profilaktyki przeciwudarowej jest styl życia. Osoby nerwowe, żyjące w przewlekłym stresie i pośpiechu zwiększają ryzyko udaru mózgu. Również nadużywanie alkoholu, wyrobów tytoniowych, czy innych używek ma bezpośredni wpływ na stan układu krążenia.
Jakie objawy poprzedzają udar mózgu?
Do udaru mózgu zwykle dochodzi nagle. Chory często niczego się nie spodziewa, normalnie funkcjonuje, chodzi i rozmawia, po czym nagle upada. Niekiedy pojawiają się jedynie zaburzenia równowagi, czy uczucie kręcenia w głowie. Na intensywność objawów duży wpływ ma rodzaj oraz rozległość udaru. Zdarza się, że do udaru mózgu dochodzi w trackie snu, a objawy są zauważalne dopiero po przebudzeniu.
Najczęściej charakterystycznymi objawami udaru mózgu są:
- zaburzenia mowy – bełkotanie, niezdolność mówienia;
- zaburzenia widzenia, głównie jednego oka;
- niedowład jednostronny – opadniecie policzka, kącika ust, brak czucia w kończynach;
- wymioty spowodowane zawrotami głowy.
Zwykle do udaru mózgu dochodzi nagle, jednak w wielu przypadkach chory przed doznaniem udaru może mieć objawy ostrzegawcze. Są to objawy przypominające udar, jednak mijają samoistnie zwykle po kilkunastu minutach. Dzieje się tak gdy dopływ krwi do mózgu zostanie zablokowany, jednak organizm poradzi sobie z jego usunięciem.
Przemijający incydent niedokrwienia mózgu może wystąpić nawet kilka miesięcy lub lat przed udarem dokonanym. Niestety ze względu na przemijające objawy chory często lekceważy sygnały ostrzegające o złym stanie zdrowia. Tymczasem część osób doznających małego udaru będzie miała udar dokonany w przeciągu najbliższych tygodni.
Udar może pojawić się również stopniowo. Chory może odczuwać niewielki niedowład kończyn, czy lekkie zawroty głowy. Nie należy lekceważyć takiego stanu i natychmiast skonsultować się z lekarzem.
Stan taki zawsze jest więc wskazaniem do wezwania pogotowia. W przypadku udaru niezwykle ważne jest szybkie podjęcie leczenia. W przeciągu ok. 4 godzin od pojawienia się skrzepu blokującego dopływ krwi stosuje się substancje rozpuszczające ten skrzep. Później pozostaje mechaniczne udrażnianie, niestety im później rozpocznie się leczenie, tym większe jest prawdopodobieństwo rozległego uszkodzenia mózgu.
