Tłuszcz mlekowy jest bogaty w nasycone kwasy tłuszczowe, w przeważającej części długołańcuchowe, będące składową lipidów, lipoprotein i glikoprotein występujących w ustroju. Kwasy tłuszczowe krótkołańcuchowe i średniołańcuchowe występują w tłuszczu mlekowym w ilości około 14%. Wspomagają one rozwój i różnicowanie komórek układu pokarmowego oraz wpływają na wzrost przyswajalności takich makroelementów, jak wapń i magnez. Stanowią one łatwo dostępne paliwo wykorzystywane do zapewnienia właściwej pracy mięśni, układu nerwowego, serca, nerek. Zapewniają więcej energii niż glukoza, nie inicjując przy okazji podniesienia stężenia lipidów we krwi. Blokują produkcję cholesterolu w wątrobie.
Wśród jednonienasyconych kwasów tłuszczowych prym wiedzie kwas oleinowy przyczyniający się do obniżenia poziomu cholesterolu LDL. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WNKT), czyli kwasy omega-6 i omega-3 występują w tłuszczu mlekowym w korzystnej dla zdrowia proporcji, czyli 3,5:1. Kwas linolowy z grupy omega-6 wpływa na zmniejszenie stężenia tzw. złego cholesterolu LDL. Kwas linolenowy z grupy omega-3 obniża poziom cholesterolu (LDL) w mniejszym stopniu niż kwasy omega-6, a także podnosi poziom tzw. dobrego cholesterolu (HDL) oraz redukuje poziom trójglicerydów. WNKT indukują syntezę EPA (kwas eikozapentaenowy) oraz DHA (kwas dokozaheksaenowy). Kwasy te mogą spowalniać rozwój miażdżycy poprzez zmniejszenie hipercholesterolemii oraz przeciwdziałanie zlepianiu się płytek krwi. Działają one przeciwarytmicznie, pomagają obniżyć ciśnienie tętnicze u osób z nadciśnieniem, a także zmniejszają produkcję prozapalnych substancji w ustroju.
Jakie witaminy zawarte są w tłuszczu mlekowym?
Witamina D3 (cholekalcyferol) odpowiedzialna jest za gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie oraz za właściwą mineralizację kości i zębów. Substancja ta jest również przeciwutleniaczem, który hamuje procesy utleniania lipidów w organizmie człowieka.
Witamina E (α-tokoferol) jest silnym antyoksydantem osłaniającym błony komórkowe i lipoproteiny osocza przed wpływem wolnych rodników tlenowych. α-tokoferol i selen wspólnie ochraniają lipidy przed utlenieniem.
Koenzym Q10 może być wytwarzany w organizmie człowieka, ale z upływem czasu syntetyzowane są coraz mniejsze jego ilości. Jest substancją o potencjale antyoksydacyjnym, strzegącą błon komórkowym i lipoprotein LDL przed utlenieniem.
CLA, czyli skoniugowany kwas linolowy charakteryzuje się działaniem przeciwnowotworowym i antymutagennym. Pomaga hamować rozwój komórek nowotworowych prowadzących do rozwoju raka żołądka, okrężnicy i skóry. Wykazuje wpływ immunomodulujący, czyli stymuluje układ odpornościowy.
Co z zawartością cholesterolu – czynnika zwiększającego prawdopodobieństwo rozwoju chorób sercowo-naczyniowych?
Tłuszcz mlekowy zawiera cały wachlarz substancji zapobiegających utlenianiu cholesterolu (α-tokoferol, witamina D3, CLA), więc nie należy unikać konsumpcji wyrobów mleczarskich. Związki przeciwutleniające, mimo iż występują w niskim stężeniu we wspomnianym tłuszczu, cechują się dużym potencjałem antyoksydacyjnym co sprawia, że w przetworach otrzymanych na bazie mleka nie znajdziemy produktów utleniania cholesterolu. Ponadto tłuszcz mlekowy posiada szereg związków aktywnych, nasilających rozkład cholesterolu i blokujących jego wewnątrzustrojowe wytwarzanie w wątrobie.
Dodatkowe działanie tłuszczu mlekowego:
– przeciwdziałanie rozwojowi choroby wrzodowej żołądka i stanów zapalnych jelit poprzez blokowanie namnażania się mikroorganizmów w układzie pokarmowym
– ochrona nabłonka układu oddechowego przed rozwojem stanów zapalnych wywołanych wpływem wolnych rodników tlenowych