Każdy słyszał o dolegliwości, którą potocznie określa się jako przesunięcie lub wypadnięcie dysku. Na RTG lub rezonansie magnetycznym zmiany takie opisywane są jednak jako przesunięcie krążka międzykręgowego, niekiedy spotkać można nazwy takie jak protruzja, prolapsja, ekstruzja, czy sekwestracja. Czym więc jest ów wypadający dysk i dlaczego zmiany takie są szczególnie bolesne?
Krążki międzykręgowe (dyski) – co to takiego?
Krążki międzykręgowe niekiedy kojarzą się z kością lub chrząstką stanowiącą kręgi kręgosłupa. Pacjent, który odczuwa ból pleców często uniemożliwiający poruszanie się może wyobrażać sobie to schorzenie jako właśnie zmianę położenia niewielkiej kości. W rzeczywistości jednak krążki międzykręgowe to jądro miażdżyste otoczone pierścieniami włóknistymi, które odpowiadają za utrzymanie krążka w odpowiednim miejscu, czyli między kręgami kręgosłupa. Wszystkie krążki przylegają do trzonu kręgosłupa i umożliwiają człowiekowi wykonywanie wszelkich ruchów. Jednocześnie dyski odciążają kości ułatwiając utrzymanie ciężaru ciała.
Schorzenia dotykające krążków międzykręgowych
Bóle kręgosłupa często wynikają z uszkodzenia krążków międzykręgowych. Najczęściej zmiany takie rozwijają się w wyniku nieprawidłowego trybu życia. Dyski ulegają osłabieniu na skutek:
- nadmiernego wysiłku fizycznego, głównie podnoszenia ciężkich przedmiotów w nieodpowiedni sposób, czyli ze znacznym pochyleniem pleców;
- braku aktywności fizycznej i następującym osłabieniu tkanek otaczających kręgosłup;
- siedzącego trybu życia;
- nieprawidłowej diety.
W zależności od stopnia uszkodzenia dysku dochodzi do uwypuklenia jądra miażdżystego, przesunięcia, bądź całkowitego wysunięcia poza kręgi. Zmiany te są szczególnie bolesne, ponieważ nieprawidłowo położony dysk naciska na otaczające zakończenia nerwowe, a w najcięższym przypadku również na worek oponowy.
Zmiany związane z nieprawidłowościami w położeniu krążków międzykręgowych ogólnie określane są jako dyskopatia, jednak w zależności od ich stopnia nasilenia wyróżnia się poszczególne etapy przepukliny kręgosłupa:
- Protruzja – jest to pierwszy etap przepukliny, kiedy to dochodzi do nieznacznego uwypuklenia jądra dysku w wyniku wewnętrznego uszkodzenia pierścieni włóknistych. Niekiedy protruzje są nieznacznie odczuwane, jednak nie należy ich lekceważyć ponieważ mogą prowadzić do poważnych zmian. Zdarza się również, że nacisk na nerwy jest niezwykle bolesny i wywołuje silne dolegliwości promieniujące na kark bądź uda, w zależności od danego kręgu.
- Prolapsja – najczęściej dochodzi wówczas do uwypuklenia się dysku w związku ze znacznym uszkodzeniem pierścieni włóknistych. Zmiany te są już znacznie poważniejsze.
- Ekstruzja – w tym przypadku dochodzi już do rozerwania pierścieni włóknistych, a leczenie wymaga ingerencji chirurgicznej.
- Sekwestracja – jest to najpoważniejsze stadium przepukliny kręgosłupa. Poza uszkodzeniem pierścieni włóknistych dochodzi również do rozerwania wysuniętego jądra miażdżystego. Leczenie polega na przeprowadzeniu operacji chirurgicznej.
