Często ból łydki lub uda uważany jest za dolegliwości związane z mięśniami. W rzeczywistości jednak z pozoru niegroźny ból może być objawem groźnego dla zdrowia, a nawet życia zakrzepowego zapalenia żył.
Osoby starsze spędzają dużo czasu w pozycji siedzącej lub leżącej, co jest jednym z czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zakrzepowego zapalenia żył. Innymi czynnikami są m.in. palenie tytoniu oraz przyjmowanie środków estrogenowych w terapii po menopauzie.
Co to jest zakrzepowe zapalenie żył?
Zapalnie żył powstaje na wskutek tworzącego się zakrzepu przyściennego. Najczęściej dotyczy łydki lub uda. Wyróżniamy zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych oraz żył głębokich.
Zapalenie żył powierzchownych – może rozwinąć się bardzo szybko (1-2 dni). Żyła jest obrzmiała, a senior może odczuwać ciepło i ból. Pod skórą można wyczuć twardy węzeł.
Zapalenie żył głębokich – skrzep powstaje w żyle głębokiej. Objawy to ból nogi (większy w czasie chodzenia, zmniejszający się podczas odpoczynku), obrzęk, owrzodzenia skóry – choć symptomy nie zawsze występują. Choroba często przebiega bezobjawowo do czasu wystąpienia powikłań w postaci oderwania się skrzepu i umiejscowienia w płucach, sercu lub mózgu. W konsekwencji dochodzi do zatorowości płucnej, zawału serca lub udaru mózgu.
Zakrzepowe zapalenie żył – leczenie
Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych zwykle ustępuje samoistnie po ok. 10 dniach. Należy unosić nogę do góry, np. podkładając poduszkę w czasie odpoczynku, co zmniejszy ból. Na chore miejsce można przykładać ciepłe kompresy. W celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego można przyjmować doustne środki wykazujące takie działanie, jak aspiryna lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen). W przypadku seniorów przed podjęciem jakichkolwiek działań warto poradzić się lekarza.
Zakrzepowe zapalenie żył głębokich – w przypadku podejrzenia zapalenia żył głębokich należy bezzwłocznie udać się do lekarza. Brak podjęcia leczenia stanowi zagrożenie dla życia. Nie należy lekceważyć jakichkolwiek bólów nogi. Wszelkie dolegliwości seniora wymagają konsultacji z lekarzem, który potwierdzi lub wykluczy zakrzepowe zapalenie żył i w razie koniczności podejmie odpowiednie środki leczenia. Choroba zwykle wymaga hospitalizacji, a zakrzep usuwa się za pomocą doustnych leków rozpuszczających zakrzepy. Kolejno podaje się środki przeciwzakrzepowe. W przypadku seniorów leczenie może być długotrwałe (ponad 6 miesięcy). Jeśli doszło do powikłań w postaci owrzodzeń skóry często konieczny jest zabieg chirurgiczny.
Należy unikać długotrwałego pozostawania w bezruchu. Senior, który spędza w łóżku dużo czasu powinien jak najwięcej poruszać nogami oraz lekko je unosić, co zmniejszy gromadzenie się krwi w podudziu. W przypadku seniora niezdolnego do samodzielnych ćwiczeń konieczna jest pomoc opiekuna osoby starszej lub fizykoterapeuty.
Aktywny senior w trakcie podróży samolotem powinien co jakiś czas wstawać i rozprostowywać nogi. Pomocne może okazać się zakładanie elastycznych pończoch chirurgicznych, które zapobiegają obrzękom, owrzodzeniom oraz zwiększają przepływ krwi.
