Zapadalność na padaczkę wśród osób powyżej 60 roku życia

W populacji osób powyżej 60 roku życia zapadalność na padaczkę wyraźnie wzrasta, dla przedziału wiekowego 60-70 lat wynosi 76/100 000 rocznie, powyżej 70 r.ż. już 147/100 000 rocznie. U zdecydowanej większości osób w podeszłym wieku padaczka, która ujawniła się po 60 r.ż., ma charakter objawowy. Najczęstszymi jej przyczynami są: zmiany naczyniopochodne mózgu (1/3 przypadków), a następnie kolejno: choroby zwyrodnieniowe mózgu, przebyte urazy głowy, guzy mózgu oraz zakażenia ośrodkowego układu nerwowego. Napady padaczkowe występujące w pierwszych 7 dniach po udarze określa się jako wczesne. Pojęcie padaczki poudarowej odnosi się przede wszystkim do napadów późnych, ujawniających się najczęściej w ciągu 3-12 miesięcy po udarze. Częstość ich występowania wynosi około 5% w pierwszym roku po udarze oraz 1-2% w każdym kolejnym roku. Inną przyczyną padaczki u seniorów są przewlekłe choroby zwyrodnieniowe ośrodkowego układu nerwowego (OUN), przebiegające często z otępieniem. Częstość występowania napadów padaczkowych w tej grupie pacjentów waha się od około 10 do 20% i jest najwyższa u chorych z zaawansowana chorobą oraz głębokimi zaburzeniami funkcji poznawczych. Podeszły wiek jest czynnikiem ryzyka później padaczki pourazowej. Wczesne napady po urazie czaszkowo-mózgowym w tej grupie pacjentów są rzadsze niż u młodszych chorych.
Innymi przyczynami napadów padaczkowych wśród osób w wieku geriatrycznym są:
– zaburzenia metaboliczne i hormonalne
– schorzenia układu krążenia i układu oddechowego
Kliniczna manifestacja
Najczęstszą formą napadów padaczkowych u osób starszych są napady częściowe. U seniorów częściej dochodzi do uszkodzenia płatów czołowych i ciemieniowych, co determinuje formę napadów, które przejawiają się najczęściej jako okresowe zaburzenia świadomości z brakiem reaktywności na bodźce zewnętrzne. Może też dochodzić do napadów „wejrzeniowych”, poprzedzonych uczuciem zawrotów głowy i ogólnym oszołomieniem. Okres splątania po napadach padaczkowych u osób powyżej 60 r.ż. może utrzymywać się kilka dni, podczas gdy u młodych osób dorosłych trwa zwykle 5-10 min.
Diagnostyka
Rozpoznanie padaczki u osób w wieku podeszłym sprawia duże trudności. Obiektywny wywiad dotyczący przebiegu i charakteru napadów często jest niemożliwy do uzyskania ze względu na brak świadków, związaną z okresem napadu niepamięć oraz częste w tej grupie wiekowej zaburzenia funkcji poznawczych. Przypominające napady padaczkowe zaburzenia świadomości mogą wystąpić w przebiegu schorzeń metabolicznych, wahań ciśnienia tętniczego, mogą też stanowić niepożądany objaw działania niektórych leków. Napady częściowe, przybierające postać stanów splątania lub zaburzeń zachowania, bywają mylnie rozpoznawane jako objawy zespołu otępiennego lub choroby psychicznej. Podstawowym badaniem w diagnostyce padaczki jest elektroencefalografia (EEG). Ujawnieniu się czynności napadowej sprzyja zastosowanie prób prowokacyjnych.
Leczenie
Istotny problem związany z leczeniem przeciwpadaczkowym u osób w podeszłym wieku stanowi równoczesne przyjmowanie innych leków, przy doborze terapii należy więc uwzględnić wszystkie możliwe interakcje. Leki przeciwpadaczkowe wywołują szereg działań niepożądanych wśród seniorów, należą do nich: drżenie rąk, zaburzenia widzenia, spowolnienie psychoruchowe, senność, zaburzenia rytmu serca.