Silne działanie przeciwzapalne leków sterydowych (steroidowych) ma szerokie zastosowanie przy chorobach wynikających z autoagresji. Autoagresją (działaniem autoimmunologicznym) określamy stan nadmiernej reakcji organizmu na czynnik chorobotwórczy. Do chorób takich zaliczamy m.in. astmę oskrzelową, reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie wątroby i nerek, sarkoidozę, toczeń, niektóre choroby skóry.
Seniorzy cierpiący na powyższe schorzenia zmuszeni są do przyjmowania leków z grupy sterydów. Pojawia się pytanie, czy leki takie są bezpieczne oraz jak terapia przeciwzapalna wpłynie na stan zdrowia i wagi ciała? Czy sterydy można bezpiecznie zażywać?
Glikokortykosteroidy mogą być stosowane doustnie (w formie tabletek), wziewnie (aerozol) lub zewnętrznie (maści, kremy). Każda z form przyjmowania leków steroidowych wymaga kontroli lekarza. Jak wszystkie leki, również glikokortykosteroidy wykazują działania uboczne. Należy pamiętać, że przy terapii lekami z tej grupy ważne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza.
Możliwe skutki uboczne:
• Długotrwała terapia glikokortykosteroidami powoduje osłabienie mięśni poprzez zwiększenie rozkładu białek i przyrost tkanki tłuszczowej. Gromadzenie tkanki tłuszczowej następuje zwłaszcza w miejscach takich jak kark, okolice brzucha i twarzy;
• Spadek poziomu potasu i wapnia;
• Problemy ze wzrokiem;
• Osłabienie skóry.
Jak bezpiecznie przyjmować glikokortykosteroidy?
Pod żadnym pozorem nie wolno zażywać steroidów bez zaleceń lekarza. Nie należy zmieniać zaleconych dawek i na własną rękę zaprzestawać leczenia. Pomimo, że skutki uboczne mogą być dokuczliwe, brak leczenia w przypadku ciężkich chorób niesie ze sobą większe ryzyko. Odpowiednia kontrola i stosowanie środków zapobiegawczych zmniejszy ryzyko powikłań po stosowaniu glikoortykosteroidów.
Nadmierne gromadzenie tłuszczu można skutecznie zmniejszać stosując odpowiednią dietę i aktywny tryb życia, co jest zalecane w każdym wieku. Należy zrezygnować z tłustych, ciężkostrawnych potraw i zastąpić je daniami gotowanymi oraz świeżymi warzywami i owocami.
Potas można dostarczyć w produktach takich jak: pomidory, owoce cytrusowe lub suszone, banany, warzywa liściaste, ziemniaki. Duże niedobory można uzupełniać przyjmujące tabletki z potasem (po zaleceniu lekarza).
W przypadku niedoboru wapnia lekarz może zalecić przyjmowanie suplementów zawierających wapń i witaminę D.
Należy być pod stałą kontrolą lekarza prowadzącego oraz okulisty, co pomoże we wczesnym wykryciu ewentualnej zaćmy lub jaskry i pozwoli na szybkie podjęcie leczenia.
