Czarnuszka jest ciekawą rośliną siewną, która posiada liczne właściwości prozdrowotne oraz jest powszechnie wykorzystywana w kuchni. Ziarna czarnuszki dodajemy często jako posypkę do chleba, czy przyprawę do potraw, prawdopodobnie nie zdając sobie sprawy z jej leczniczych właściwości. Mowa o kminku czarnym, przez wielu uznawanym za zioło na wszelkie dolegliwości.
Czarnuszka – historia rośliny
Czarnuszka była cenioną rośliną od zamierzchłych czasów. Pierwsze wzmianki na temat czarnuszki ponoć zapisane są w Biblii. Wspominali o niej także słynny Hipokrates, czy Dioskurides. Roślina była uwielbiana także przez faraonów.
Czarnuszka występuje w wielu odmianach, a najpopularniejsze z nich to czarnuszka siewna oraz damasceńska, która posiada wyjątkowe walory dekoracyjne.
Jest to roślina siewna, jednoroczna, która lubi miejsca żyzne, nasłonecznione, o średniej wilgotności. Kwiaty mają najczęściej barwę białą lub niebieską. Z powodzeniem można ją uprawiać w przydomowych ogrodach oraz korzystać ze zbiorów w postaci nasion, czyli doskonale znanego wszystkim kminku.
Czarnuszka – właściwości zdrowotne
Czarnuszka wykazuje działanie przeciwzapalne, dlatego jest chętnie stosowanym ziołem w przypadku wszelkich chorób z towarzyszącymi objawami reakcji zapalnej. Roślina sprawdza się w niwelowaniu objawów zapalenia wynikającego zarówno z zakażeń bakteryjnych, jak i wirusowych. Kilkaset związków aktywnych wchodzących w skład czarnuszki wspiera układ immunologiczny oraz wspomaga leczenie infekcji.
Ziarna czarnuszki są bogatym źródłem kwasów tłuszczowych, przez co roślina służy do pozyskiwania zdrowotnego oleju z czarnuszki. Poza kwasami oraz czynnikami przeciwzapalnymi, czarnuszka zawiera np.:
- fosfolipidy i fitosterole;
- saponiny;
- białka;
- węglowodany;
- alkaloidy;
- olejek eteryczny;
- witaminy: A, E, F;
- witaminy z grupy B;
- biotynę;
- cynk;
- selen;
- magnezu;
- wapń,;
- żelazo;
- sód.
Wykorzystanie czarnuszki (kminu) w ziołolecznictwie i kosmetyce
Nasiona czarnuszki mogą służyć do przygotowania oleju, który po regularnym stosowaniu przez kilka tygodni podnosi samopoczucie oraz wzmacnia organizm, szczególnie u alergików. Czarnuszka poprawia wydolność płuc usprawniając oddychanie, a tym samym wspomagając dotlenienie całego ciała. Sprawdza się przy leczeniu kataru oraz zapalenia zatok, a także jako środek obniżający poziom cholesterolu. Olej z czarnuszki można przyrządzić również samodzielnie.
Czarnuszka usprawnia pracę przewodu pokarmowego poprzez zwiększenie wydzielania żółci oraz przyśpieszenie perystaltyki jelit. Można ją stosować w przypadku niestrawności, wzdęć, biegunki oraz gromadzących się gazów jelitowych.
Z nasion czarnuszki można przyrządzać także napary. Wystarczy łyżeczkę nasion zalać wrzątkiem i pozostawić na 10-15 minut. Przyrządzony napar można stosować do pielęgnacji włosów. Jest to doskonały sposób zapobiegający łysieniu oraz odbudowujący zniszczone cebulki włosów. Czarnuszka dostępna jest także w wielu gotowych szamponach do włosów. Napary stosowane na skórę w formie okładów przynoszą ulgę w przypadku dolegliwości takich jak:
- egzema, nadmiernie wysuszona skóra;
- skórne objawy alergiczne;
- zmiany trądzikowe;
- bóle reumatyczne.