Często spotykamy się określeniem jakim jest reumatyzm. Tak naprawdę pod jednym, potocznym słowem ,,reumatyzm” kryje się nie tylko reumatoidalne zapalenie stawów, a kilkaset chorób obejmujących narząd ruchu, rzadziej narządy wewnętrzne i skórę. Co więcej, z medycznego punktu widzenia reumatyzm nie jest nazwą choroby, a jedynie powszechnie stosowanym określeniem chorób tkanki łącznej.
Reumatyzm – co kryje się pod tym słowem?
Reumatyzm, a raczej choroby reumatyczne, to dolegliwości dotykające najczęściej narządu ruchu, czyli stawów. Zdarza się jednak, że objawy chorób reumatycznych nie są charakterystyczne i związane jedynie z dolegliwościami stawów, mięśni i kości. Wszelkie choroby reumatyczne mają jedną wspólną cechę, którą jest patologia tkanki łącznej. Z kolei wspomniana tkanka łączna znajduje się w każdym narządzie ludzkiego ciała, dlatego zdarza się, że reumatyzm dotyka narządu wewnętrznego, np. osierdzia, nerek, płuc, a nawet oczu. Najczęściej jednak zmiany reumatyczne dotykają określonej części narządu ruchu, jak np. kolano, biodro, czy dłonie. Niekiedy zmianom tkanki łącznej towarzyszy ogólne pogorszenie zdrowia, złe samopoczucie, zmęczenie, a nawet stany podgorączkowe, czy brak apetytu.
Reumatyzm – co to za choroby?
Najczęściej reumatyzm kojarzy się z chorobami takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Tak naprawdę wyróżniamy o wiele więcej chorób o podłożu reumatycznym. Jest to dolegliwość o autoimmunologiczna, co oznacza zaburzenia układu odpornościowego. Dzieje się tak, gdy komórki odpornościowe z niewiadomych przyczyn atakują własną tkankę, doprowadzając do jej uszkodzenia, a nawet całkowitej destrukcji.
Choroby reumatyczne dzielimy na te o podłożu zapalnym oraz niezapalne. Przykładem schorzeń reumatycznych są:
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- łuszczycowe zapalenie stawów;
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;
- zapalenie stawów towarzyszące nieswoistym zapalnym chorobom jelit;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- zespół Sjögrena;
- twardzina;
- zapalenie skórno- i wielomięśniowe;
- młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów;
- reaktywne zapalenie stawów.
Często zmiany w obrębie tkanki łącznej są powikłaniem po innych chorobach, np. po cukrzycy, czy nowotworze. Na choroby reumatyczne cierpi 30-40% osób, do których należą głównie osoby starsze, choć tak naprawdę bardzo często choroby dotykają także ludzi młodych, a nawet dzieci. Złą wiadomością dla osób ze zdiagnozowaną chorobą reumatyczną jest jej nieuleczalny przebieg. Nie są poznane dokładne przyczyny tego rodzaju schorzeń, dlatego też nie istnieje skuteczne leczenie. Postępowanie w trakcie choroby ma charakter objawowy.
Natomiast dobrą wiadomością jest to, że zmiany reumatyczne można spowolnić i znacznie załagodzić objawy. Ważny jest jednak całokształt postępowania, który obejmuje jak najszybszą diagnozę, stosowanie zalecanych leków i odpowiednią dietę. Kluczowe znaczenie ma aktywność fizyczna oraz fizjoterapia. Opiekunowie osób starszych cierpiących na reumatyzm powinni zwracać szczególną uwagę na ruch swoich podopiecznych.