Macierzanka to niepozorna roślina, która w wielu ogrodach stanowi jedynie ozdobę, kusząc pięknymi, najczęściej różowymi kwiatami i ziołowym zapachem. Zioło to znajduje szereg zastosowań w kulinariach, pielęgnacji skóry oraz w medycynie.
Macierzanka – co to za roślina?
Macierzanka (Thymus) jest rośliną, która występuje w kilkuset odmianach. Niektóre z nich, np. macierzanka piaskowa, rosną dziko na łąkach i w pobliżu terenów leśnych. Część z gatunków macierzanki wykazuje bardzo korzystny wpływ na zdrowie. Do najpopularniejszych z nich należą macierzanka cytrynowa, zwyczajna i piaskowa.
Macierzanki najczęściej przyjmują postać niewielkich krzewinek. Z powodzeniem można je uprawiać w polskich ogrodach, ponieważ są to rośliny odporne na mróz. Te delikatniejsze mogą lekko przymarzać, ale zwykle odradzają się po zimie. Dodatkową zaletą macierzanek jest ich niska wymagalność pod względem składników odżywczych, dlatego nie trzeba ich nawozić. Nadają się zarówno jako ozdoba ogródka kwiatowego, jak i skalniaka, czy parapetu.
Macierzanki – właściwości lecznicze
Szerokie właściwości zdrowotne wykazuje macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum). Roślina często mylona jest z tymiankiem, który ma podobny aromat. Jako roślina miododajna przyciąga pszczoły, a jej kwiaty, które kwitną od czerwca do jesieni długo zdobią ogrody. Silny zapach macierzanka piaskowa zawdzięcza olejkowi eterycznemu, który wykorzystuje się w ziołolecznictwie, ale także w przemyśle perfumeryjnym.
Macierzanka piaskowa zawiera m.in.:
- tymol i karwakrol;
- cymon, terpineol oraz cytral;
- flawonoidy;
- garbniki;
- kwasy organiczne;
- związki mineralne.
Liczne składniki macierzanki sprawiają, że zioło wykazuje właściwości przeciwbakteryjne. Napary z zioła oraz olejek wykazują także działanie ściągające oraz przeciwzapalne. Macierzanka może być stosowana jako środek pielęgnujący skórę w przypadkach takich jak np.
- drobne rany i skaleczenia;
- owrzodzenia skóry;
- oparzenia i podrażnienia naskórka;
- ukąszenia owadów;
- krostki i zmiany trądzikowe;
- grzybica skóry głowy;
- nadmierne wydzielanie sebum (włosy przetłuszczające się).
Macierzanka może być stosowna także jako środek wspomagający leczenie kaszlu. Działa jednocześnie odkażająco i pobudzająco wydzielanie śluzu, dzięki czemu sprawdza się przy łagodnych infekcjach górnych dróg oddechowych. Napar jako płukanka odkaża jamę ustną i gardło w przypadku przeziębienia, czy zapalenia dziąseł i zębów.
Picie naparu z macierzanki pomaga przy dolegliwościach trawiennych, takich jak wzdęcia, bóle brzucha, czy biegunki lub zaparcia. Ze względu na właściwości pobudzające wydzielanie soków żołądkowych zioło może być stosowane u osób z osłabionym apetytem.
