Witamina K kojarzy się przede wszystkim z działaniem odpowiedzialnym za prawidłowe krzepnięcie krwi. W istocie jest ona niezbędna do zachowania krzepliwości oraz zapobiega krwotokom, jednak jej działanie na ludzki organizm jest znacznie szersze. Co więcej, witamina K w rzeczywistości stanowi ogólne określenie dla wielu innych związków. Czym więc jest witamina K i jakie pełni funkcje?
Co to jest witamina K i w jakich produktach występuje?
Witaminami określa się związki niezbędne do prawidłowego rozwoju organizmu oraz zachowania zdrowia. Wśród najistotniejszych witaminy wyróżnia się witaminę K, która stanowi połączenie związków będących pochodnymi 2-metylo-1,4-naftochinonu. Wśród nich bardzo istotne są:
- Witamina K1 (filochinon) – jest syntetyzowana przez rośliny, czyli występuje naturalnie w przyrodzie i dostarczamy ją wraz z pożywieniem.
- Witamina K2 (menachinion) – jest wytwarzana przez bakterie obecne naturalnie w jelicie cienkim.
- Witamina K3 (menadion) – jest to syntetyczna forma witaminy K.
Poza witaminą K syntetyzowaną przez bakterie w jelicie cienkim związek ten znajdziemy przede wszystkim w roślinach, takich jak brokuły, szpinak, seler i sałata. Ponadto witamina K występuje w jajkach, jogurtach, a także w wątróbce. Warto zaznaczyć, że choroby jelit zaburzające syntezę witaminy K zwiększają ryzyko jej niedoborów, dlatego też należy wówczas zwiększyć jej podaż wraz z pożywieniem. M.in. ze względu na nierozwiniętą florę bakteryjną witamina K podawana jest noworodkom w pierwszej dobie życia. Zaburzenia wchłaniania u osób starszych i współistniejące choroby dodatkowo zmniejszają przyswajanie tej witaminy.
Warto wspomnieć, że witamina K to jedna z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Oznacza to, że jej wchłanianie zwiększa się podczas jednoczesnego spożywania posiłków bogatych w tłuszcze. Ponadto, w odróżnieniu od witamin rozpuszczalnych w wodzie, związki takie są magazynowane w organizmie. Stąd też, poza niedoborami objawiającymi się m.in. skłonnością do krwawień i siniaków, może dochodzić również do przedawkowania tej witaminy, choc zdarza się to stosunkowo rzadko.
Działanie witaminy K
Poza niewątpliwym wpływem na krzepliwość krwi witamina K jest szczególnie istotna dla układu kostnego. Uważa się, że jest to jeden ze związków wspomagających zachowanie zdrowych i mocnych kości oraz zębów. Niektóre doniesienia sugerują, że witamina K jest niezbędna do prawidłowego przyswajania wapnia, co z kolei wspomaga leczenie osteoporozy. M.in. dlatego obecnie większość preparatów zawierających witaminę D podaje się łącznie z witaminą K.