Dynia – bogactwo witamin i mikroelementów

Miąższ dyni jest bogatym źródłem białka i błonnika, zawiera przy tym nieznaczne ilości węglowodanów i charakteryzuje się brakiem tłuszczu, dzięki czemu jest wyjątkowo niskokaloryczny (100 g miąższu to 32 kcal). Miąższ zawiera dużą ilość witamin i minerałów takich jak: wapń, magnez, potas, selen, kwas foliowy, witaminę C, A oraz E, a przede wszystkim cynk. Dynia jest jednym z najlepszych źródeł tego mikroelementu w diecie człowieka. Cynk jest najłatwiej przyswajalny w postaci pestek dyni, one też zawierają go najwięcej, czyli do 200 mg w 1 kg pestek. Pestki, w przeciwieństwie do miąższu, w 30-40% składają się z oleju bogatego w fitosterole i nienasycone kwasy tłuszczowe. W sklepach dostępne są oleje z dyni tłoczone na zimno. Olej taki jest lekkostrawny i zawiera witaminy z grupy B, witaminę A, C, D, E. Wybierając omawiane warzywa, postawić należy na te najbardziej dojrzałe i pomarańczowe, gdyż zawierają one najwięcej witaminy B1 i karotenu. Po zakupie dynia może być długo przechowywana w chłodnym, przewiewnym i suchym miejscu. Ugotowana nie traci swoich cennych właściwości, co stanowi jej ogromny atut, bo można ją smażyć, dusić, piec, a przede wszystkim wykorzystywać do zup. Inaczej jest z olejem – podgrzany traci swoje właściwości i powinien być przechowywany w zimnym, ciemnym miejscu.
Jaki jest wpływ związków zawartych w dyni na zdrowie człowieka?
Dynia znana jest ze swojego pozytywnego wpływu na przerost i zapalenie gruczołu krokowego. Jako wyśmienite źródło potasu, jest uznawana za warzywo wspomagające utrzymanie prawidłowego ciśnienia tętniczego, pracy mięśni szkieletowych i mięśnia sercowego. Dynia może być stosowana do odrobaczania, nie powodując przy tym skutków ubocznych. Jej przeciwrobacze działanie wynika z obecności kukurbitacyny znajdującej się w pestkach. Łatwo przenika ona do pasożytów, porażając ich układ nerwowy oraz przyspiesza proces usuwania robaków z przewodu pokarmowego. W ten sposób można prowadzić długotrwałą terapię przeciwko owsikom lub gliście ludzkiej, bez obaw o przedawkowanie i toksyczność (kukurbitacyna nie wchłania się z przewodu pokarmowego i nie podrażnia błony śluzowej jelita).
Wspomniane warzywo może mieć wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka płuc. Wynika to z dużej zawartości karetonoidów i innych przeciwutleniaczy w miąższu i pestkach dyni. Badania wykazały, że wśród nałogowych palaczy jedzących spore ilości dyni, kabaczków czy cukinii, ryzyko wystąpienia raka płuc jest niemalże dwukrotnie niższe niż u palaczy nie spożywających tego warzywa. Zawarty w nasionach dyni olej jest źródłem tokoferolu, którego działanie przeciwhiperglikemiczne w leczeniu cukrzycy typu 2 zbadano na modelu szczurzym.
Dynia jest bogata w witaminę A, zwaną witaminą młodości, wpływa na spowolnienie zmian pojawiających się wraz z procesem starzenia się człowieka, jest polecana w usuwaniu zmian wywołanych przez fotostarzenie się skóry. Najwięcej wspomnianej witaminy odnaleźć można w dojrzałych, czerwonopomarańczowych warzywach. Miąższ dyni, dzięki zawartości antyoksydantów, może być także wykorzystywany zewnętrznie w postaci maseczek.