Powszechnie wiadomo, że od kilku lat w Polsce następuje spadek liczby ludności, który w konsekwencji wiąże się z problemem wypłaty świadczeń emerytalnych. Dlatego państwo winno pomyśleć o utworzeniu specjalnego funduszu, który zajmowałby się uzupełnianiem deficytu obejmującego środki pieniężne na wypłaty emerytur. Takim rozwiązaniem jest właśnie Fundusz Rezerwy Demograficznej, potocznie zwany FRD.
Powyższe opisane zostało w ustawnie z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych. Został on utworzony w celu zgromadzenia zasobów finansowych, które mogą zostać wykorzystane w przypadku braku środków pokrywających fundusz emerytalny z przyczyn demograficznych[1].
Przedmiotowy Fundusz posiada osobowość prawną[2]. Jego organem jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który również zajmuje się dysponowaniem określonych środków pieniężnych.
Fundusz Rezerwy Demograficznej zasilany jest m.in.:
- ze środków pochodzących z części składek na ubezpieczenie emerytalne;
- ze środków pochodzących ze zbytych akcji i udziałów należących do Skarbu Państwa;
- z ulokowanych przychodów ze środków Funduszu Rezerwy Demograficznej.
Środki Funduszu Rezerwy Demograficznej mogą być wykorzystywane wyłącznie na:
- uzupełnienie funduszu zajmującego się wypłatą emerytur, którego brak pokrycia wynika z przyczyn demograficznych;
- nieoprocentowaną pożyczkę, która uzupełnia środki funduszu emerytalnego na bieżącą wypłatę świadczeń zapewniającą płynność finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i zdrowotną;
- zasilenie funduszu emerytalnego z aktywów przeniesionych do Funduszu Rezerwy Demograficznej.
Koszty zarządzania środkami przedmiotowego Funduszu na bieżąco finansowane są z jego środków, których wysokość określana jest corocznie w tzw. planie finansowym Funduszu Rezerwy Demograficznej.
Na marginesie należy zaznaczyć, że Fundusz Rezerwy Demograficznej lokując pozyskane środki, chce zapewnić przede wszystkim ich bezpieczeństwo oraz rentowność. Po zgromadzeniu kwoty powyżej 250.000 zł, zarządzanie środków może zostać powierzone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych uprawnionemu podmiotowi zewnętrznemu. Wybrany podmiot zarządzający obowiązany jest do lokowania środków z Funduszu Rezerwy Demograficznej tylko i wyłącznie w kraju i tylko we wskazanych w art. 65 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych instrumentach tj. bony, obligacje skarbowe, inne papiery wartościowe Skarbu Państwa czy też papiery wartościowe emitowane przez gminy, związki gmin i miasto stołeczne Warszawa.
[1] Demografia – jest to nauka, która zajmuje się liczbą ludności odnoszącą się przyrostu naturalnego, migracji, jak również wykonywanymi zawodami, wiekiem oraz płcią.
[2] Osobowość prawna – jest to pojęcie, które określa zdolność osób prawnych (są nimi Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym odpowiednie przepisy tzw. szczególne przyznają osobowość prawną takie jak: fundacje, kościoły, stowarzyszenia, banki, spółdzielnie, partie polityczne, związki zawodowe czy też spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) do bycia podmiotem praw i obowiązków oraz do dokonywania we własnym imieniu czynności pranych.