W momencie narodzin posiadamy tylko odporność wrodzoną (genetyczną) oraz tę nabytą dzięki przeciwciałom przekazanym przez matkę. Każdy następny dzień życia związany jest z rozwojem odporności nabytej, która co ciekawe kształtowana jest przez całe życie. W pewnym momencie następuje jednak spadek odporności. Dlaczego tak się dzieje? Czy osoby starsze zawsze mają osłabioną odporność? Sprawdź!
Odporność nabyta – jak się kształtuje?
Zdolności układu immunologicznego kształtowane są od pierwszych dni życia. Przeciwciała odpornościowe, które wnikają do dziecka w życiu płodowym przez łożysko, a później wraz z mlekiem matki, budują rodzaj odporności nabytej. Natomiast odporność wrodzona, czyli wszelkie bariery chroniące organizm przed zagrożeniem, towarzyszą człowiekowi od momentu poczęcia.
Wraz z upływem czasu odporność nabyta, która cechuje się przede wszystkim wybiórczym działaniem uwarunkowanym przez pamięć immunologiczną, ulega rozwojowi i doskonaleniu. Na ok. 9 miesięcy po narodzinach nie posiadamy już matczynej odporności. Wówczas, a nawet wcześniej, przeważa odporność nabyta. Zdobywamy ją po przechorowaniu każdego schorzenia (dowolnej infekcji), a także dzięki szczepieniom ochronnym, które inicjują wytwarzanie przeciwciał z pominięciem ryzyka związanego z objawami danej choroby.
Całkowity rozwój odpornośći abytej następuje w wieku dorosłym (ok. 15-18 lat). Kolejno odporność wciąż kształtujemy, udoskonalamy, wzmacniamy. W pewnym momencie życia następuje jednak okres, gdy odporność spada, nawet pomimo utrzymania normalnego trybu życia. Dlaczego? Czy procesy starzenia się organizmu rzeczywiście wyniszczają układ immunologiczny?
Naturalne przyczyny spadku odporności
Dorosłe życie to okres, w trakcie którego mamy największy wpływ na odporność. Odpowiednia dieta, bezstresowy tryb życia, unikanie używek, czy nawet należyta doza aktywności fizycznej bezapelacyjnie kształtują pozytywny aspekt naszej odporności.
W miarę upływu czasu i większej liczby świeczek na torcie odporność bywa jednak kształtowana nieco inaczej. Niekiedy, pomimo licznych starań, organizm nie radzi sobie z zagrożeniami tak skutecznie, jak to miało miejsce w młodości.
Szczególnym obciążeniem dla układu odpornościowego są choroby. Jeśli trwają przewlekle, inicjują występowanie stanu zapalnego. Organizm skupiony na ochronie przed danym schorzeniem nie jest w stanie wykorzystać pełni sił na walkę z zagrożeniami ,,czasowymi”, takimi jak wirusy, bakterie, czy zanieczyszczenia środowiskowe.
Wydaje się więc, że należyta dbałość o zdrowie w ciągu całego życia jest kluczem do zachowania odporności i pełnej sprawności przez długie lata. Sprawa nie jest jednak tak prosta, ponieważ organizm seniora narażony jest na kilka dodatkowych komplikacji, takich jak:
- zanik grasicy – organ ten naturalnie zanika u osób po 50. roku życia. Ma to istotne znaczenie dla odporności, ponieważ to w grasicy powstaje zdecydowana ilość limfocytów odpornościowych.
- niższa aktywność komórek NNKT – są to limfocyty, które zwalczają m.in. komórki nowotworowe. Ich obniżona ilość sprawia, że osoby starsze są bardziej narażone na choroby, w tym zmiany nowotworowe.
- spadek metabolizmu – osoby w podeszłym wieku nie potrzebują już tak wiele energii na regenerację tkanek. Niemniej jednak jest to sprawa indywidualna, zależna m.in. od prowadzonego trybu życia.
Fakt, że niektóre procesy życiowe ,,spowalniają” w każdym wieku nie oznacza, że senior jest skazany na zły stan zdrowia i samopoczucia emocjonalnego. Wzmacniając układ immunologiczny możemy zachować sprawną odporność na dłużej. Przy odpowiedniej dbałości o zdrowie niejeden nastolatek może pozazdrościć witalności emerytowi.
