Nadnercza to narządy zlokalizowane nad nerkami. Od ich prawidłowego funkcjonowania zależy jednak nie zdrowie układu moczowego, ale całego organizmu. Nadnercza odpowiadają za produkcję wielu hormonów, które wpływają na szereg procesów. Poznaj najważniejsze hormony wydzielane przez nadnercza!
Co to są nadnercza?
Nadnercza to parzyste gruczoły zlokalizowane nad nerkami. Są niewielkiego rozmiaru (ok. 10-18g), jednak pomimo tego warunkują zachowanie zdrowia i życia. Nadnercza odpowiadają za wewnętrzne wydzielanie hormonów, a ich nieprawidłowe funkcjonowanie zaburza gospodarkę hormonalną wpływając niemal na cały organizm. Gruczoły te zbudowane są z części rdzeniowej (10-20%) i korowej. Część zewnętrzna składa się z trzech warstw, które stanowią większość masy nadnerczy.
Hormony produkowane przez nadnercza
Rdzeń i kora nadnerczy wytwarzają inne hormony. Z rdzenia wydzielane są:
- Adrenalina (epinefryna) – hormon ten umożliwia szybką reakcję organizmu w sytuacji stresującej. Przyspiesza bicie serca, podnosi ciśnienie krwi, rozszerza źrenice i oskrzela, a także reguluje poziom glukozy w krwi.
- Noradrenalina (norepinefryna) – ten neuroprzekaźnik, podobnie jak adrenalina, wydzielany jest w zwiększonej ilości w odpowiedzi na czynnik stresogenny, co ma na celu zmobilizować organizm do obrony. Noradrenalina odpowiada także m.in. za czujność, koncentrację i zapamiętywanie.
Natomiast kora nadnerczy odpowiada za wydzielanie pozostałych hormonów, wśród których najważniejsze są:
- Kortyzol – jest to jeden z najważniejszych hormonów steroidowych. Hormon ten zwiększa produkcję glukozy w stresujących sytuacjach, działa także przeciwzapalnie i uwalnia aminokwasy z tkanek oraz spowalnia ich wchłanianie przez mięśnie szkieletowe. Kortyzol, podobnie jak adrenalina, bywa nazywany hormonem stresu.
- Aldosteron – jest ważnym przedstawicielem hormonów o nazwie mineralokortykosteroidy. Odpowiada za regulację gospodarki wodno-mineralnej. Aldosteron reguluje m.in. wydalanie potasu z moczem oraz zwrotne wchłanianie sodu w nerkach.
- Hormony płciowe – nadnercza wydzielają również niewielką ilość androgenów, czyli męskich hormonów płciowych. Gruczoły produkują dehydroepiandrostendion (DHEA). U kobiet w okresie menopauzy to m.in. nadnercza przejmują rolę jajników.
