Renta rodzinna
Zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta rodzinna jest świadczeniem, przysługujące członkom rodziny z ubezpieczenia rentowego zmarłej osoby, która w chwili śmierci:
- miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń – wówczas przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.
- pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne – wówczas przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Ponadto przysługuje również członkom rodziny wskazanej powyżej osoby, którzy z uwagi na wiek, stan zdrowia lub sytuację rodzinną nie mogą zabezpieczyć sobie środków utrzymania.
Warto podkreślić, że najważniejszym celem renty rodzinnej jest finansowe wsparcie po śmierci bliskiej nam osoby. Wskazać jednak należy, że uzyskanie przedmiotowej renty niesie za sobą pewne obostrzenia, które częściowo zostały wymienione powyżej. Co to oznacza? Otóż nie każdy może z niej skorzystać.
Kto w takim razie uprawniony jest do renty rodzinnej? Odpowiedź na przedstawione pytanie znajdujemy w przytoczonej powyżej ustawie. W szczególności ubiegać się mogą o nią:
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione[1],
- przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka,
- wdowa bądź wdowiec,
Przy ostatnich warto podkreślić, że za rodziców w rozumieniu ustawowym uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające.
Warunki, które muszą zostać spełnione przez poszczególnych członków rodziny, aby mogli oni otrzymać omawianą rentę rodzinną, zostały konkretnie opisane w przywołanej powyżej ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w artykułach od 68 do 72.
Zaznaczyć należy, że dokonując ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Jednakże gdy renta rodzinna przysługuje po osobie, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne, to wówczas przyjmuje się, że spełniała ona warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
O czym jeszcze warto wiedzieć? Otóż wszystkim osobom, które są uprawnionymi członkami rodziny przysługuje łącznie jedna renta rodzinna. W razie konieczności dzielona jest ona na równe części pomiędzy wszystkie osoby uprawnione. Ponadto, jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla sierot zupełnych.
Renta rodzinna wynosi:
- dla jednej osoby uprawnionej – 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla dwóch osób uprawnionych – 90 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
dla trzech i więcej osób uprawnionych – 95 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
[1] Przysposobienie – potocznie zwane adopcją. Jest to instytucja, która zmierza do stworzenia dziecku warunków, jakie miałoby zapewnione w chwili przebywania w rodzinie naturalnej. Dotyczy to przede wszystkim zaistnienia takiego stosunku jaki istnieje między rodzicami biologicznymi a ich dziećmi.