Witamina D to grupa związków steroidowych rozpuszczalnych w tłuszczach, które naturalnie występują pod postacią cholekalcyferolu w organizmie. Głównym źródłem tej witaminy jest jej endogenna synteza w skórze z udziałem promieni ultrafioletowych UVB. Synteza witaminy D zależy od szerokości geograficznej, pory roku, stopnia zanieczyszczenia powietrza, karnacji skóry, czasu ekspozycji na słońce, stosowania kosmetyków z filtrem. W naszej strefie geograficznej najlepszy czas dla syntezy skórnej panuje od kwietnia do września i w tym okresie osoby o jasnej karnacji powinny codzienne eksponować minimum 18% powierzchni ciała (przedramiona i podudzia) przez 15 minut bez używania filtrów ochronnych. Należy wspomnieć o tym, że u osób otyłych wzrost stężenia witaminy D po ekspozycji na promieniowanie UVB jest około 57% niższy w porównaniu do osób z prawidłową masa ciała.
Niedobór omawianej witaminy jest zjawiskiem powszechnym u seniorów. W badaniach udowodniono, iż czynnikiem zapobiegającym wystąpieniu niedoborów jest stosowanie leków lub suplementów diety zawierających witaminę D.
Aktywna forma witaminy D, czyli kalcytriol jest jednym z najważniejszych hormonów odpowiadających za regulację przemiany wapnia i fosforu, mineralizację kości, funkcjonowanie mięśni. Jest też regulatorem układu odpornościowego, zwiększającym wydzielanie substancji o charakterze przeciwzapalnym w procesach zapalnych.
Badacze wskazują na związek między niskim stężeniem witaminy D a rozwojem zaburzeń układu kostnego, co może doprowadzić do rozwoju osteoporozy i osteomalacji. Wykazano też zależność między niedoborem witaminy D a występowaniem chorób sercowo-naczyniowych, depresji, cukrzycy typu 2, chorób autoimmunologicznych i niektórych nowotworów (jelita grubego, jajników, sutka, stercza, trzustki).
Podejrzewa się związek między niedoborem omawianej witaminy a zapadalnością na choroby układu krążenia m.in. niewydolność serca, chorobę niedokrwienną serca, chorobę tętnic obwodowych, nadciśnienie tętnicze. Udowodniono, że niskie stężenie witaminy D wiąże się z występowaniem zaburzeń czynnościowych śródbłonka naczyń krwionośnych oraz wyższym wskaźnikiem uwapnienia tętnic wieńcowych.
Wykazano wpływ niedoboru kalcytriolu na rozwój insulinooporności, cukrzycy typu 2, stwardnienia rozsianego, schizofrenii, depresji.
Udokumentowano związek między niskim stężeniem witaminy D, a zaburzeniami funkcji poznawczych u osób starszych. Niedobór tej substancji w surowicy może zwiększyć ryzyko takich chorób jak: udar mózgu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, a wymienione schorzenia mogą wpłynąć na pogorszenie funkcji poznawczych.
Aktywator Inicjatyw Senioralnych
2024-11-18
