Obturacyjny bezdech senny (OSA) jest schorzeniem polegającym na powtarzających się epizodach całkowitego lub częściowego zamknięcia górnych dróg oddechowych na wysokości gardła i związanego z tym zahamowania lub ograniczenia wentylacji. Skutkiem bezdechu jest nocna hipoksemia (niedobór tlenu we krwi) i hiperkapnia (stan zwiększonej ilości dwutlenku węgla we krwi) oraz fragmentacja snu nocnego powodująca ograniczenie jego funkcji regeneracyjnej. Głównymi objawami OSA są: nadmierna senność w ciągu dnia i obniżenie sprawności funkcji poznawczych (np. pamięci) i wykonawczych. Inne objawy to: poranne bóle głowy, chrapanie, nykturia, suchość w ustach. Konsekwencją nieleczonego obturacyjnego bezdechu sennego może być zwiększenie obciążenia mięśnia sercowego, rozwój insulinooporności i nietolerancji glukozy. Te dysfunkcje mogą prowadzić do wystąpienia u osób starszych cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, udaru mózgu i zawału serca. Pacjenci z OSA stwarzają zagrożenie dla innych osób, w związku z dużym ryzykiem spowodowania wypadku komunikacyjnego. Czynnikami ryzyka obturacyjnego bezdechu sennego są: płeć męska, otyłość, wiek pomenopauzalny u kobiet, niedoczynność tarczycy, nadmierna konsumpcja alkoholu, palenie tytoniu.
W wieku podeszłam dochodzi do fragmentacji snu nocnego i jego spłycenia. Choroby sercowo-naczyniowe powodują pogorszenie zaopatrzenia tkanki mózgowej w tlen. Niedostatecznie dobra jakość snu oraz niedotlenienie mózgu mogą być spowodowane występowaniem chorób związanych z wiekiem podeszłym, takich jak: udar mózgu, choroby neurodegeneracyjne, refluks żołądkowo-przełykowy, przewlekła obturacyjna choroba płuc. W konsekwencji objawy wynikające z OSA u seniorów często są przypisywane innym zespołom chorobowym, co stanowi jedną z najważniejszych przyczyn częstego nierozpoznawania OSA u osób w wieku podeszłym. Obturacyjny bezdech senny u seniorów może mieć poważne skutki kliniczne wynikające z nakładania się bezdechu na ogólnie gorszy stan zdrowia oraz na objawy chorób współistniejących. Senność w trakcie dnia, w połączeniu z naturalną skłonnością ludzi starszych do dziennych drzemek, może ograniczyć samodzielne funkcjonowanie. Spośród wszystkich objawów OSA u seniorów na uwagę zasługuje nykturia (częste oddawanie moczu w nocy), wywierająca negatywny wpływ na jakość życia i ogólny poziom zdrowia pacjenta. Udowodniono, iż nykturia jest przyczyną 2-krotnie zwiększonego ryzyka upadków i złamań wśród osób w wieku geriatrycznym.
Leczenie obturacyjnego bezdechu sennego prowadzone jest za pomocą aparatów do wytwarzania stałego dodatniego ciśnienia oddechowego (CPAP). Inne metody leczenia są stosowanie w przypadku nieskuteczności CPAP lub jako terapia pomocnicza. Wspomniana terapia zmniejsza uczucie senności, ogranicza progresję zaburzeń poznawczych, redukuje nadciśnienie tętnicze oraz częstotliwość oddawania moczu w nocy.
