Wpływ palenia papierosów na stan skóry i jamy ustnej

Palenie papierosów, zarówno czynne jak i bierne, skutkuje przyspieszeniem procesów starzenia się skóry. Palenie 20 papierosów dziennie przyspiesza fizjologiczny proces starzenia się o 10 lat. Do przedwczesnego starzenia się skóry przyczynia się głównie nikotyna i wolne rodniki. Nikotyna ogranicza dostarczanie tkankom substancji odżywczych oraz tlenu przez bezpośrednie i pośrednie działanie na naczynia krwionośne. Niedobór hormonów wywołany działaniem nikotyny przyspiesza zmniejszenie grubości skóry i zmniejsza stopień jej uwodnienia. Gorzej odżywiona skóra traci wytrzymałość, staje się bardziej narażona na urazy, a nawet na zmiany zanikowe.
Dym tytoniowy zawiera dużą ilość wolnych rodników uznawanych za główną przyczynę procesów przyspieszonego starzenia się komórek skóry palaczy. Według wolnorodnikowej teorii starzenia się proces starzenia jest wynikiem gromadzenia się w komórkach uszkodzeń wywołanych przez niespecyficzne reakcje wolnych rodników. Wraz z upływem czasu dochodzi do akumulacji w organizmie produktów modyfikacji DNA, białek i lipidów.
Dym papierosowy zwiększa wrażliwość skóry na czynniki zewnętrzne i przyczynia się do powstania mikrourazów. Palenie papierosów wywołuje zakłócenia procesów immunologicznych, co skutkuje zwiększonym prawdopodobieństwem zakażenia skóry.
U palaczy, wcześniej niż u osób niepalących, pojawiają się głębsze i bardziej widoczne zmarszczki wokół oczu oraz ścieńczenie i suchość skóry. Uszkodzenie błon komórkowych przez wolne rodniki powoduje powstanie zmian zwyrodnieniowych we włóknach kolagenowych i elastynowych. Prawdopodobieństwo pojawienia się zmarszczek rośnie ze wzrostem paczkolat (1 paczkorok = wypalanie 20 papierosów dziennie przez 1 rok). Ryzyko powstania zmarszczek jest większe u płci żeńskiej i pojawia się po 10 paczkolatach palenia, natomiast u mężczyzn po 20 paczkolatach.
Palenie papierosów może skutkować łysieniem, co ma związek z wpływem dymu tytoniowego na mikrokrążenie w brodawkach włosów. Toksyczne składniki dymu uszkadzają DNA mieszka włosowego i wywołują zaburzenia równowagi systemu kontrolującego remodelowanie tkanek podczas cyklu wzrostu włosa.
Dym tytoniowy jest także jednym z czynników odpowiedzialnych za uszkodzenie naczynek krwionośnych skóry, co skutkuj powstaniem teleangiektazji (rozszerzenie drobnych naczyń krwionośnych). Palenie papierosów opóźnia procesy naprawcze w gojeniu ran, co prowadzi do powstania zwłóknień i blizn. Zauważa się także różnice w gojeniu się ran pooperacyjnych pomiędzy osobami palącymi i niepalącymi. Palenie tytoniu jest przeciwwskazaniem do poddania się zabiegom medycyny estetycznej.
Dym tytoniowy wpływa też na częstsze występowanie stanów przednowotworowych i nowotworów jamy ustnej wśród palaczy. Nowotwory tytoniozależne powstające w jamie ustnej oraz krtani stanowią około 12% wszystkich nowotworów złośliwych stanowiących guzy głowy i szyi. Bogate unaczynienie tej okolicy predysponuje do pojawienia się przerzutów. Skutkami palenia papierosów w obrębie jamy ustnej są też: nikotynowe przebarwienia zębów i wypełnień kompozytowych, zmniejszona zdolność do odczuwania smaku i zapachu, nikotynowe zapalenia błony śluzowej jamy ustnej, nadżerki w obrębie dziąseł, zaburzenia tworzenia szkliwa. Palenie tytoniu sprzyja próchnicy zębów poprzez zwiększoną kolonizację płytki kieszonek dziąsłowych przez bakterie. Wśród osób intensywnie palących stwierdzono szybszy zanik kości wyrostka zębodołowego, co skutkuje rozchwianiem zębów i zwiększeniem współczynnika starcia zębów.