Masaże lubiane są przez większość osób, jednak warto pamiętać, że masaż masażowi nierówny. Przede wszystkim, trzeba odróżnić masaże relaksacyjne od leczniczych. Pierwsze z nich mają jedynie rozluźnić napięcie mięśniowe i poprawić samopoczucie. Celem drugich jest odczuwalny wpływ na poprawę kondycji fizycznej. Do masaży leczniczych zaliczane są zarówno te rehabilitacyjne, które mają przywrócić sprawność, jak też te profilaktyczne, których zadaniem jest utrzymanie aktualnego stanu zdrowia lub hamowanie procesów chorobowych. Na uwadze trzeba mieć jednak fakt, że u części pacjentów istnieją poważne przeciwwskazania do wykonywania niektórych typów masażu. Za szczególnie uważnym doborem zabiegów przemawiają choroby układu krążenia i układu oddechowego. Niemniej, także niektóre dolegliwości związane ze stanem układu szkieletowego lub mięśniowego mogą determinować wybór masażu.
Zasady bezpieczeństwa w masażu seniorów
Dobór masażu do kondycji pacjenta jest kluczowy dla bezpiecznego i skutecznego wykonania zabiegu. W przypadku seniorów, nieprofesjonalna diagnoza może nie tylko nie przynieść oczekiwanych efektów, ale wręcz zaszkodzić. To dlatego większość fizjoterapeutów nie podejmuje się wykonania masażu leczniczego bez jasnej diagnozy i skierowania od lekarza. W przypadku osób, u których istnieje ryzyko niezdiagnozowanej dolegliwości, mogącej być przeszkodą do wykonania masażu, profesjonalista może odmówić nawet masażu relaksacyjnego. Ze względu na troskę o zdrowie, fizjoterapeutę należy poinformować o wszelkich zarówno stwierdzonych dolegliwościach, jak i tylko odczuwanych objawach.
Trzeba również wiedzieć, że w masażu seniora szczególną uwagę przywiązuje się do oddziaływania miejscowego. Z uwagi na spadającą z wiekiem wydolność układu oddechowego i układu krążenia, zaleca się systematyczną pracę na małych powierzchniach ciała tak, by uciskaniem nie zwiększyć zapotrzebowania organizmu na tlen. Techniki masażu muszą być natomiast dobrane do aktywności seniora i do spodziewanych rezultatów. Masaże średnio i długo bodźcowe polecane są np. pacjentom oczekujących stymulacji krążenia, a intensywne masaże, w których można nawet zastosować dodatkowe bodźce wibracyjne, zaleca się pacjentom mało lub zupełnie niemobilnym. Widoczna u osób starszych podatność na występowanie krwiaków sprawia, że masaże powinny być delikatne i najlepiej, aby ograniczały się do rozcierania ruchami kolistym lub podłużnymi. Jeśli występuje ugniatanie, powinno być ono lekkie.
Przeciwwskazania do wykonania masażu u seniorów
Wśród najważniejszych przeciwwskazań do wykonywania masażu u seniorów wymienia się choroby nowotworowe, gruźlicę i większość zmian skórnych. Zazwyczaj masaże odradzane są osobom cierpiącym na miażdżycę, choroby bakteryjne, wirusowe i pasożytnicze. Nie wykonuje się także zabiegów u pacjentów z gorączką oraz mającym stany zapalne. Szczególną ostrożność należy zachować przy chorobach układu naczyniowego. Zakrzepica, żylaki, skaza naczyniowa dopuszczają wyłącznie masaże lecznicze i tylko po skierowaniu od lekarza. Mimo to, nie wszystkie obrzęki na ciele są przeciwwskazaniem do zabiegu. Wręcz przeciwnie – jeśli mają podłoże limfatyczne, to istnieje rodzaj masażu pobudzającego, który pomaga je zniwelować, przynosząc odczuwalną ulgę.
Choć w wielu sytuacjach masaże przynoszą ulgę fizyczną i psychiczną, to w podeszłym wieku, dla własnego bezpieczeństwa, zdecydowanie nie powinno się korzystać z tych zabiegów bez uprzedniej konsultacji lekarskiej. W razie niepewności, co do zaleceń, należy poradzić się samego masażysty lub zrezygnować masażu do czasu wizyty lekarskiej.
