Prostata (gruczoł krokowy), to mały gruczoł zlokalizowany między penisem a pęcherzem moczowym u mężczyzn. Rak prostaty plasuje się na drugim miejscu (zaraz po raku płuc) wśród nowotworów powodujących zgony u mężczyzn. Nowotwór ten jest uleczalny, gdy zostanie wykryty na wczesnym etapie rozwoju i nie zdąży wywołać jeszcze przerzutów do innych narządów.
Jakie są czynniki ryzyka rozwoju raka prostaty?
– Niebezpieczeństwo zachorowania gwałtownie rośnie po przekroczeniu 50 roku życia.
– Predyspozycja genetyczna do wystąpienia raka pojawia się, gdy osoby spokrewnione z danym mężczyzną (ojciec, brat) też chorują, bądź chorowały na nowotwór stercza.
– Dieta obfitująca w czerwone mięso i produkty bogatotłuszczowe, a uboga w warzywa i owoce sprzyja zachorowaniu.
Jak rozpoznać raka prostaty?
Nowotwór nie daje zazwyczaj wyraźnych symptomów, dopóki guz nie powiększy się na tyle, że zacznie uciskać cewkę moczową. Pojawiają się wtedy problemy w postaci: częstego oddawania moczu, bólu podczas mikcji, wytwarzania słabego lub przerywanego strumienia moczu. Rak w bardziej zaawansowanym stadium powoduje krwiomocz oraz impotencję. Gdy guz zacznie uciskać na nerwy rdzeniowe może dojść do problemów z kontrolą nad czynnością pęcherza moczowego i odbytnicy, porażeń kończyn dolnych. Rak jest tez przyczyną przerzutów do kości, co objawia się występowaniem bólów kostnych, patologicznych złamań kości. Objawy dotykające układu moczowego u mężczyzn w podeszłym wieku nie muszą zwiastować choroby nowotworowej, gdyż seniorzy narażeni są na łagodny rozrost gruczołu krokowego.
Jak zdiagnozować chorobę?
Nowotwór prostaty można wykryć za pomocą oznaczenia zawartości związku o nazwie PSA we krwi. Psa to glikoproteina wytwarzana przez komórki nabłonkowe gruczołu krokowego do nasienia, a niewielka jej ilość trafia do krwi. Prawidłowe stężenie badanego związku nie powinno przekroczyć 4 nanogramów PSA w 1 mililitrze krwi. Gdy poziom oscyluje między 4 a 10, to istnieje 25-procentowe ryzyko zachorowania na raka. Im wyższe jest stężenie badanej substancji we krwi, tym większe zagrożenie dla pacjenta. Poziom PSA może ulec podwyższeniu w przypadku:
– łagodnego rozrostu prostaty u seniorów
– zapalenia gruczołu krokowego w przebiegu infekcji
– podeszłego wieku pacjenta (im starszy mężczyzna, tym może mieć wyższe stężenie glikoproteiny we krwi)
– przyjmowania niektórych leków
– zażywania preparatów ziołowych działających ochronnie na gruczoł prostaty
Raka stercza wykryć można też przez poddanie się badaniu per rectum przez pacjenta, gdyż gruczoł prostaty jest umiejscowiony bezpośrednio przed odbytnicą. Lekarz jest w stanie wyczuć palcem wszelkie stwardnienia lub inne nieprawidłowości w gęstości gruczołu. Mężczyźni z grupy podwyższonego ryzyka, czyli osoby obciążone genetycznie, winny zgłaszać się regularnie na badanie począwszy od 40 roku życia.
Biopsja stercza wykonywana jest w przypadku stwierdzenia niepokojących zmian w badaniu per rectum lub po wykryciu podwyższonego poziomu PSA. Analiza mikroskopowa wycinków pobranych z gruczołu krokowego pozwala na potwierdzenie zmian nowotworowych, określenie stopnia złośliwości i rozległości guza.
Leczenie:
Gdy nowotwór ogranicza się do gruczołu krokowego, można zastosować leczenie radykalne polegające na chirurgicznym wycięciu gruczołu wraz z otaczającymi tkankami. Inną metodą terapii przeciwnowotworowej jest radioterapia polegająca na czasowym lub stałym umieszczeniu radioizotopu w gruczole.
Najlepsze buty dla seniorów
2024-04-26
