Dobroczynne właściwości nasion lnu znane są od dawna, z siemienia lnianego produkuje się również wartościowy olej roślinny. Len zwyczajny wykorzystywany jest także do wytwarzania paszy dla zwierząt.
Tłuszcze
Siemię lniane zawiera bogaty wachlarz kwasów tłuszczowych, między innymi kwas α-linolenowy (ALA), oleinowy, linolowy, palmitynowy. Udowodniono, że prawidłowa zawartość ALA w diecie zmniejsza ryzyko ponownego zawału serca oraz redukuje niebezpieczeństwo pojawienia się pierwotnego incydentu sercowego. Z kwasu α-linolenowego syntetyzowane są kwasy nienasycone: EPA i DHA. Kwas DHA zapewnia właściwe funkcjonowanie układu nerwowego, odpornościowego i sercowo-naczyniowego. Jest pomocny w łagodzeniu symptomów chorób reumatycznych, a także wzmaga usuwanie szkodliwych metabolitów z organizmu. Kwas EPA wpiera pracę układu krążenia i mózgu. Warto nadmienić, że w nasionach lnu występuje korzystny stosunek kwasów omega-3 do omega-6, tj. 0,3:1. Nadmiar kwasów omega-6 w organizmie przyczynia się do syntezy substancji prozapalnych, co sprzyja rozwojowi stanów zapalnych, alergii oraz zaburza równowagę immunologiczną. W odróżnieniu do powyższych związków kwasy omega-3 przekształcane są w ustroju do substancji przeciwzapalnych.
Białka
Białko lnu nie jest pełnowartościowe ze względu na zbyt niskie stężenie aminokwasu – lizyny. Niemniej jednak siemię lniane skrywa bioaktywne peptydy o potencjale antyoksydacyjnym. Związki te wykazują właściwości przeciwnadciśnieniowe oraz chronią przed schorzeniami układu sercowo-naczyniowego.
Błonnik
Siemię lniane zawiera duże ilości błonnika nierozpuszczalnego (celuloza) oraz rozpuszczalnego w wodzie (śluzy, gumy). Stosunek powyższych frakcji błonnika wynosi 40:60. Frakcja nierozpuszczalna odpowiada za pobudzenie perystaltyki jelit i zwiększenie objętość stolca, a zarazem ułatwia wypróżnianie i zapobiega zaparciom. Frakcja rozpuszczalna przyspiesza pojawienie się uczucia sytości oraz spowalnia opróżnianie żołądka z treści pokarmowej, co hamuje ochotę na podjadanie między posiłkami. Widzimy więc, że dieta wzbogacona o siemię lniane może być pomocna w leczeniu nadwagi i otyłości.
Lignany
Lignany lniane posiadają właściwości fitoestrogenów, czyli niesteroidowych substancji o budowie chemicznej i działaniu przypominającym ludzkie estrogeny. Przy istnieniu przeciwwskazań do hormonalnej terapii zastępczej w trakcie lub po wystąpieniu klimakterium, można wprowadzić do diety siemię lniane. Lignany lniane są skuteczne w zapobieganiu osteoporozie i chorobom układu sercowo-naczyniowego. Substancje te mają zdolność do blokowania glukoneogenezy, czyli syntezy glukozy w komórkach wątroby. Powyższa właściwość sprawia, że nasiona lnu są wskazane w jadłospisie osób cierpiących na cukrzycę. Badania przeprowadzone na kobietach chorujących na cukrzycę typu 2 wykazały, że po 2 miesiącach spożywania siemienia lnianego obniżyło się u tych pacjentek stężenie glukozy na czczo i po posiłku.
Lignany posiadają także potencjał przeciwnowotworowy ze względu na działanie antyoksydacyjne. Wspomniane działanie jest silniejsze niż w przypadku przeciwutleniającego wpływu witaminy C i E, dlatego omawiane substancje spełniają pozytywną rolę w zapobieganiu rozwojowi nowotworów hormonozależnych, takich jak rak piersi czy jajnika. U osób, u których występuje predyspozycja genetyczna do pojawienia się raka jelita grubego, warto wprowadzić siemię lniane do codziennej diety.
Nordic walking dla seniorów
2024-05-01
