Objawy wielu chorób nasilają się u osób otyłych. Zewsząd słyszymy, jak ważne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Często jednak nie zastanawiamy się, jak na seniora może wpłynąć nadmierna utrata kilogramów. Skąd bierze się częsta niedowaga osób starszych, dlaczego senior nie ma apetytu i jak mu pomóc?
Dlaczego senior może nie mieć apetytu?
Brak apetytu często towarzyszy chorobie nowotworowej, zmianom w ustach, czy po prostu zwykłemu przeziębieniu. Niejednokrotnie przyczyną oporu przed jedzeniem są problemy trawienne. Osobom starszym bardzo często dokuczają zaparcia, które wynikają m.in. z długotrwałej pozycji leżącej, nieodpowiedniej diety, czy małej ilości wody wypijanej w ciągu dnia. Zaparciom, wzdęciom i skurczom jelit najczęściej towarzyszy również brak apetytu. Ponadto długotrwałe przyjmowanie niektórych leków może zaburzać apetyt.
Jednak poza zaburzeniami chorobowymi, przyczyną braku apetytu i łaknienia może być po prostu proces starzenia się organizmu. Wraz z upływem lat starzeje się mózg, co powoduje zaburzenia ośrodków głodu i sytości. Osoba starsza często nie odczuwa potrzeby zjedzenia posiłku i już po niewielkiej porcji staje się najedzona.
Osoby starsze często mają problemy z połykaniem. Jest to tzw. dysfagia, która może mieć różne podłoże. Problem dotyczy głównie seniorów cierpiących na chorobę Parkinsona lub schorzenia gardła lub krtani.
Niestety nie tylko słuch i węch ulegają osłabieniu. Starzenie dotyka także węchu i smaku. W starszym wieku dochodzi do ubytku kubków smakowych, przez co jedzenie jest dla seniora po prostu niesmaczne.
Ponadto w podeszłym wieku spada produkcja płynów ustrojowych. Mała ilość soków żołądkowych i śliny spowalnia i utrudnia trawinie pokarmów.
Zmniejszona satysfakcja z jedzenia może być spowodowana także przez nieodpowiednio dopasowaną protezę, która utrudnia gryzienie i hamuje smaki.
Czym grozi niedożywienie u seniora?
Niedożywienie jest bardzo poważnym stanem zagrażającym zdrowiu i życiu seniora. Należy pamiętać, że niedożywienie nie zawsze objawia się niską masą ciała. Również senior z prawidłową masą ciała może mieć niedobory witamin i minerałów. Zbyt niski poziom choćby jednego niezbędnego mikro- lub makroelementu ma negatywny wpływ na zdrowie. Ponadto niedożywienie osłabia organizm, a senior staje się podatny na infekcje. Osłabienie z kolei pogłębia współistniejące choroby.
Jak pomóc seniorowi bez apetytu?
– Opiekun powinien zwrócić uwagę na jakość i ilość posiłków przyjmowanych przez seniora. Często senior nie przyznaje się do problemów lub sam nie jest ich świadom. Ważne, aby jadłospis seniora był urozmaicony.
– Jeśli problem stanowi trudność w połykaniu, należy zmienić dietę na płynną.
– Senior z problemami trawiennymi powinien mieć indywidualnie dobraną dietę lekkostrawną.
– Ważna jest wizyta u stomatologa, który sprawdzi stan protezy w razie odczuwanego dyskomfortu.
– Należy dbać nie tylko o zdrowie fizyczne seniora, ale także o jego stan psychiczny. Obniżony nastrój, czy depresja w dużej mierze wpływają na apetyt.