Często zwykliśmy określać silny ból głowy jako migrenę, lub odwrotnie, niekiedy nie zdajemy sobie sprawy, że nawracające bóle mogą świadczyć o rozwijającej się migrenie. Jakie są różnice w poszczególnych rodzajach bólu głowy i jak wygląda leczenie?
Klasterowy ból głowy
Klastrowy ból głowy jest prawdopodobnie najmniej znanym określeniem bólu, choć zdarza się bardzo często i przysparza wiele cierpienia. Ten rodzaj bólu dotyczy częściej płci męskiej, szczególnie osób o wybuchowej, agresywnej naturze. Przyczyna bólu klastrowego nie jest do końca wyjaśniona, przypuszcza się jednak, że ból ten ma związek z zaburzeniami funkcji podwzgórza.
Objawy klastrowego bólu głowy:
• Napad bólu pojawia się nagle i stopniowo wzrasta, po czym nagle ustępuje, trwa od kilkunastu minut do kilku godzin.
• Napady pojawiają się kilka razy w ciągu dnia lub raz na kilka dni, tygodni lub miesięcy. Pomiędzy napadami następuje zwykle okresowa przerwa wynosząca od kilku dni do kilku lat.
• Ból występujący jednostronnie (wokół oczodołu) o charakterze pulsującym, rozpierającym.
• W czasie napadu bólu oko staje się zaczerwienione, a powieka opada.
• Zdarza się współistniejący wyciek z nosa lub obrzęk części twarzy.
Leczenie i zapobieganie
Należy unikać czynników wywołujących atak, które klasyfikujemy za pomocą indywidualnej obserwacji. Mogą to być np. niektóre pokarmy, alkohol, papierosy, temperatura otoczenia (zbyt niska lub zbyt wysoka), pora roku itd. W przypadku napadów sezonowych pomocne bywa wdychanie czystego tlenu.
Środki przeciwbólowe stosowane przy klasterowym bólu głowy dobiera lekarz. Doustne leki dostępne bez recepty nie zawsze przynoszą rezultaty ponieważ wchłaniają się zbyt wolno.
Poza lekami znoszącymi ból stosuje się także preparaty zapobiegające wystąpieniu ataku. Należą do nich m.in. antagoniści wapnia (leki stosowane przy nadciśnieniu), leki przeciwzapalne i przeciwobrzękowe, leki przeciwhistaminowe.
Ból głowy typu napięciowego
Ból może trwać przewlekle lub nawracać, a jego nasilenie jest umiarkowane. Odczucia bólowe są równomierne, bez wrażenia pulsacji. Często pojawia się w okolicy oczu lub z tyłu głowy, może promieniować na kark, a nawet barki. Ból najczęściej dotyczy obu stron głowy, może trwać od kilku godzin do kilku dni. Często jednak zdarza się, że ból towarzyszy choremu nieustannie.
Zapobieganie i leczenie
Czynnikiem wywołującym napięciowy ból głowy jest najczęściej stres. Należy unikać niekomfortowych sytuacji, które nas denerwują. Odczuwany stres powoduje napięcie mięśni, co z kolei podrażnia zakończenia nerwowe, które przekazują sygnały bólowe do mózgu. Nie bez znaczenia pozostaje tryb życia. Nieodpowiednia ilość snu, używki, nieprawidłowa dieta – wszystkie te czynniki wywołują w organizmie reakcje obronną, czyli właśnie stres.
W przypadku bólu napięciowego pomocny może okazać się masaż skroni i karku. Gdy czujemy, że mięśnie karku są napięte, a głowa zaczyna nas boleć, powinniśmy wykonać kilka ruchów karku, które odprężą mięśnie. Warto przyłożyć do głowy zimny kompres i uspokoić myśli. Ważna jest także pozycja jaką przyjmujemy w ciągu dnia. Nadmiernie pochylona głowa, nierówno ułożona poduszka, czy brak zmiany pozycji w czasie odpoczynku mogą skutkować bólem głowy. Dlatego tak ważne jest zadbanie o prawidłowe otocznie seniora i zapewnienie mu maksymalnego komfortu.
Uwaga! Ból głowy może świadczyć o poważnej chorobie
Rozpoznanie przyczyny bólu głowy jest bardzo ważne, zwłaszcza w przypadku seniora, który nie miał wcześniej tego problemu. Ból głowy często jest jednym z pierwszych objawów innych schorzeń i powinien być sygnałem skłaniającym do wykonania badań kontrolnych. Wszelkie choroby, którym towarzyszy osłabienie mogą dawać także symptomy w postaci bólów głowy. Jeśli ból pojawił się niedawno i ma charakter narastający konieczna jest konsultacja z lekarzem, który wykluczy schorzenia takie jak: nadciśnienie tętnicze, guz nadnerczy, zmiany w obrębie mózgu (guz, ropień, krwiak), choroby oczu i zatok.
