Choroba Alzheimera jest chorobą neurodegeneracyjną polegającą na gromadzeniu się w mózgu złogów beta-amyloidu, co doprowadza do zaniku komórek nerwowych. Śmierć neuronów prowadzi do zbyt niskiego stężenia przekaźników nerwowych odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. Wszystko to wywołuje objawy otępienne, takie jak utrata pamięci, obniżenie zdolności kojarzenia faktów, niezdolność do nabywania nowych umiejętności. Choroba Alzheimera jest przyczyną 40-50% przypadków otępień.
Objawy to:
– osłabienie pamięci, zwłaszcza tej dotyczącej faktów i wydarzeń z życia, zapominanie imion bliskich osób, gubienie przedmiotów codziennego użytku
– błądzenie w znanych sobie okolicach
– niemożność wysłowienia się, nazwania przedmiotów
– zaniechanie wykonywania dotychczasowego hobby
– spadek możliwości przyswajania nowych informacji
– utrata podstawowych umiejętności życia codziennego w zaawansowanej postaci choroby (dbanie o higienę, używanie sztućców)
Czynniki ryzyka niemodyfikowalne:
– wiek – choroba ujawnia się zwykle po 65 roku życia
– pleć – kobiety są bardziej narażone na zachorowanie
– uwarunkowanie genetyczne – mutacje pojedynczych genów wywołują 1,5-2% wszystkich przypadków choroby Alzheimera. Ryzyko zachorowania wzrasta dwukrotnie, gdy ktoś w najbliższej rodzinie cierpiał z powodu zespołu otępiennego. Rodzinne występowanie choroby powoduje wcześniejsze pojawienie się objawów (około 60 roku życia) i szybkie ich nasilenie.
Czynniki ryzyka modyfikowalne:
– aktywność fizyczna – pomaga utrzymać kondycję organizmu i prawidłowy poziom ciśnienia tętniczego. Codzienna gimnastyka wpływa także na stan umysłu, ułatwiając koncentrację i zdolność do nauki nowych czynności. Najbardziej wymagany jest ruch na świeżym powietrzu, gdyż lepiej dotlenia mózg niż ćwiczenia w domowym zaciszu. Energiczny, półgodzinny spacer każdego dnia jest dobrym sposobem na zwiększenie aktywności fizycznej dla seniorów.
– dieta – powinny się w niej znaleźć duże ilości owoców i warzyw o działaniu antyoksydacyjnym (borówki, truskawki, maliny, śliwki, pomarańcze, szpinak, brukselka, brokuły, buraki, papryka) oraz produkty zawierające kwasy omega-3 (tłuste ryby morskie, orzechy włoskie, migdały, pestki dyni, soja, olej lniany, siemię lniane, olej rzepakowy, jaja)
– aktywność umysłowa – istotne jest ćwiczenie pamięci poprzez czytanie książek, oglądanie programów edukacyjnych, rozwiązywanie krzyżówek. Stymulacja mózgu chroni przed utratą pamięci.
