Przewlekła suchość w jamie ustnej, niekiedy również pieczenie, określana jest jako kserostomia. Objaw ten jest następstwem zaburzonej aktywności ślinianek, przez co produkują one niedostateczną ilość śliny. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny tej dokuczliwej przypadłości!
Kserostomia rzekoma i prawdziwa
Uczucie suchości w jamie ustnej przynajmniej sporadycznie pojawia się u każdego. Zwiększone pragnienie podczas upalnych dni, czy suchość w ustach towarzysząca odwodnieniu organizmu nie jest jednak typowym schorzeniem. Mianem kserostomii określa się zaburzenia funkcji gruczołów ślinowych, czy też ich zanik lub usunięcie. W takich przypadkach ślina produkowana jest w niedostatecznej ilości lub wcale.
Wyróżnia się dwa rodzaje kserostomii:
- Kserostomia rzekoma – osoba chora odczuwa subiektywną suchość w jamie ustnej, pomimo, iż ślinianki pracują prawidłowo.
- Kserostomia prawdziwa – u osoby chorej dochodzi do osłabienia funkcji gruczołów ślinowych lub do ich zaniku.
Przyczyny kserostomii
Przewlekła suchość w jamie ustnej może występować jako samodzielny objaw, który wynika z zaburzenia funkcji gruczołów ślinowych. Symptom ten może również wskazywać na schorzenia ogólnoustrojowe, które przyczyniają się do powstawania suchości w ustach.
Kserostomia obserwowana jest najczęściej u osób starszym wieku. Warto jednak zaznaczyć, że to nie wiek wpływa na zaburzenia produkcji śliny, ale choroby ogólnoustrojowe i przyjmowane leki. Na suchość jamy ustnej szczególnie narażone są osoby chorujące na cukrzycę, zwłaszcza jeśli wystąpiły powikłania w postaci neuropatii.
Do czynników, które mogą zaburzać produkcję śliny zalicza się także choroby takie jak m.in.:
- nadczynność tarczycy,
- grzybica jamy ustnej,
- awitaminoza,
- sarkoidoza,
- amyloidoza,
- AIDS,
- schorzenia o podłożu alergicznym.
Przyczyną kserostomii mogą być przyjmowane leki, zwłaszcza te stosowane przewlekle. Należą do nich także środki stosowane stosunkowo powszechnie, np. niektóre diuretyki, substancje przeciwalergiczne, przeciwdepresyjne, czy leki hipotensyjne. Również niektóre preparaty stosowane wziewnie przy schorzeniach oskrzeli mogą upośledzać funkcje ślinianek.
Objawy kserostomii
Ślina pełni bardzo ważne funkcje. Nie tylko nawilża jamę ustną, ale także rozdrabnia pokarm, umożliwia wypłukiwanie resztek pokarmowych ze szczelin międzyzębowych, a także warunkuje jego przesuwanie się do dalszych odcinków przewodu pokarmowego.
Osoby, które cierpią na kserostomię wymagają specjalistycznego leczenia. W niektórych przypadkach choroba diametralnie obniża jakość życia, wywołują objawy, takie jak:
- uporczywe pieczenie języka i warg,
- trudności w przyjmowaniu posiłków,
- zaburzenia smaku,
- problemy z mową,
- skłonność do owrzodzeń i grzybicy jamy ustnej.
